Κάποιοι θέλουν να μας πείσουν ότι το ποδόσφαιρό και η πολιτική δεν έχουν καμία σχέση στους καιρούς μας. Γράφει ο Χρίστος Χαραλαμπόπουλος.
Παρακολουθώντας κάποιος τα τελευταία δύο παιχνίδια των προκριματικών για το Euro 2016 στα Βαλκάνια, με την εξαίρεση του παιχνιδιού της Ελλάδας, θα νόμιζε ότι ζούμε σε ένα κλίμα παρόμοιο με αυτό του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου. Τα όσα συνέβησαν, ειδικά, στα παιχνίδια Ρουμανίας-Ουγγαρίας και Σερβίας-Αλβανίας δείχνουν περίτρανα, πόσο ανόητοι είναι όλοι εκείνοι που θέλουν να μας πείσουν ότι ποδόσφαιρο και πολιτική δεν έχουν καμία σχέση, στους καιρούς μας.
ΕΠΕΙΔH γράφονται και λέγονται διάφορες μπαλαφάρες, αντιγράφω δύο αποσπάσματα από τα βιβλία δύο σπουδαίων διανοητών. Για εκείνους που ενδιαφέρονται να μάθουν κάτι περισσότερο και να μη μεταμορφωθούν σε πρόβατα που κατευθύνουν με την γκλίτσα τους τα media, ας αναζητήσουν: Το πρώτο είναι το βιβλίο του Πασκάλ Μπονιφάς «Παγκοσμιοποίηση και ποδόσφαιρο», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαζήση, σε μετάφραση του συναδέλφου Γιάννη Ανδρουλιδάκη. Γράφει, λοιπόν, ο Μπονιφάς «...σε ό,τι αφορά το ποδόσφαιρο, τη θέση του εθνικού ορίζοντα έχει διαδεχθεί ένας ορίζοντας ευρωπαϊκός.
ΣΥΧΝΑ φοβόμαστε ότι η Ευρώπη θα εξαλείψει τις εθνικές ταυτότητες. Στο ποδόσφαιρο δεν υπάρχει τέτοιος φόβος. Πρώτα απ όλα γιατί οι εθνικές ομάδες παραμένουν ισχυρά σύμβολα και μάλιστα ισχυροποιημένα σε σχέση με το παρελθόν. Αν και αποκτήσαμε κοινούς θεσμούς και κοινό νόμισμα, απέχουμε πολύ από τον καιρό που θα έχουμε μία εθνική Ευρώπης. Ομως και το ενδιαφέρον που δείχνουμε για τον ευρωπαϊκό χώρο δεν αναπτύσσεται σε βάρος του ενδιαφέροντος γι αυτά που συμβαίνουν στη χώρα μας.
ΑΥΤΟΙ που ενδιαφέρονται για το ποδόσφαιρο παρακολουθούν το εθνικό πρωτάθλημα με το ίδιο ενδιαφέρον που παρακολουθούν και τα πρωταθλήματα των γειτόνων μας, όπου άλλωστε αγωνίζονται ποδοσφαιριστές από όλη την Ευρώπη καθώς και αρκετοί Γάλλοι. Αντίθετα, αυτοί που δεν ενδιαφέρονται για το ποδόσφαιρο δεν ενδιαφέρονται για κανένα πρωτάθλημα, είτε το δικό μας είτε ξένο.
Δεν ισχύει εδώ, όπως το ακούμε συχνά και με κάθε ευκαιρία, το «η Ευρώπη ενάντια στα έθνη». Στο ποδόσφαιρο, οι σκοποί της Ευρώπης και των εθνών δεν διαφέρουν. Εδώ μάλλον ισχύει το «η Ευρώπη και τα έθνη» ή το «ούτε η Ευρώπη ούτε τα έθνη». Θα άξιζε επίσης να σημειώσουμε ότι η υπογραφή της συμφωνίας της Ρώμης (ιδρυτική συνθήκη της ΕΟΚ) συνέπεσε χρονικά με την διεξαγωγή του πρώτου Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης, που κατέκτησε η Ρεάλ (1956-57).
ΑΥΤH η χρονική σύμπτωση μας υποδεικνύει παράλληλα και τα όρια της επιχειρούμενης σύγκρισης. Η Ισπανία, που την εποχή εκείνη ήταν αποκλεισμένη από την Ευρώπη για πολιτικούς λόγους (λόγω της δικτατορίας του Φράνκο), επρόκειτο να κυριαρχήσει στη νεογέννητη ποδοσφαιρική Ευρώπη».
...Και ο Χομπσμπάουμ
ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ο Μπονιφάς «...την Ισπανία, θα ακολουθούσε η Πορτογαλία με την Μπενφίκα, εξίσου αποκλεισμένη από την Ευρώπη λόγω του δικτατορικού της καθεστώτος. Ωστόσο, η συγκρότηση αυτής της Ευρώπης του ποδοσφαίρου, επιτάχυνε την ανάπτυξη του αισθήματος ένταξης σε έναν κοινό ευρωπαϊκό χώρο, κι αυτό σε μία ήπειρο που στη διαδρομή των αιώνων σπαράχτηκε από εσωτερικούς πολέμους». Ανάλογης βαρύτητας προσέγγιση καταθέτει και ο σπουδαιότερος - κατά την προσωπική μου άποψη- ιστορικός της τελευταίας 40ετίας, ο Ερικ Χομπσμπάουμ. Από το βιβλίο του «Ποδόσφαιρο, παγκοσμιοποίηση και τρομοκρατία» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Θεμέλιο, ο Χομπσμπάουμ σημειώνει ότι οι επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης στο ποδόσφαιρο, ήταν κυρίως τρεις.
ΣΕ Ο,ΤΙ ΑΦΟΡΑ τους συλλόγους, εξασθένησε σοβαρά τη θέση εκείνων που δεν ανήκουν στο κύκλωμα των διεθνών υπέρπρωταθλημάτων. Πρόκειται, κυρίως, για συλλόγους που βρίσκονται σε χώρες που πραγματοποιούν μεγάλη εξαγωγή παικτών (Αφρική και Λατινική Αμερική), πράγμα που μαρτυρά και η κρίση των άλλοτε ισχυρών συλλόγων στην Αργεντινή και τη Βραζιλία.
ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ, τα μικρότερα σωματεία επιβιώνουν αγοράζοντας ποδοσφαιριστές φτηνά και ελπίζοντας να πουλήσουν κάποιους από αυτούς στους μεγάλους συλλόγους. Η δεύτερη επίπτωση, έχει να κάνει με την υπερεθνική λογική των ισχυρών συλλόγων που έρχεται σε σύγκρουση με το ποδόσφαιρο ως έκφραση της εθνικής ταυτότητας. Από τη μία, επειδή τείνει να ευνοήσει τον διεθνή ανταγωνισμό μεταξύ των ισχυρών συλλόγων, σε βάρος των παραδοσιακών εθνικών πρωταθλημάτων.
Ο ΡΑΤΣΙΣΜOΣ
Aπό την άλλη επειδή τα συμφέροντα των μεγάλων συλλόγων, έρχονται σε σύγκρουση με τα συμφέροντα των εθνικών ομάδων, που φέρουν το πλήρες πολιτικό και συναισθηματικό βάρος της εθνικής ταυτότητας αλλά πρέπει να στελεχώνονται από ποδοσφαιριστές που έχουν το ανάλογο διαβατήριο. Ωστόσο, οι μη οικονομικές επιταγές της εθνικής ταυτότητας στάθηκαν αρκετά ισχυρές για να επιβάλουν την παρουσία τους στο άθλημα, τόσο ώστε να αναδείξουν τον ανταγωνισμό των εθνικών ποδοσφαιρικών ομάδων, το Παγκόσμιο Κύπελλο, στη σημαντικότερη στιγμή στην πλανητική οικονομική παρουσία του ποδοσφαίρου. Η τρίτη επίπτωση μπορεί να εντοπιστεί στην όλο και περισσότερο έντονη παρουσία μίας ρατσιστικής και ξενοφοβικής συμπεριφοράς ανάμεσα στους οπαδούς, κυρίως των αυτοκρατορικών χωρών. Αυτοί διχάζονται ανάμεσα στο καμάρι τους για τους συλλόγους ή για τις εθνικές τους ομάδες (που περιλαμβάνουν ξένους ή μαύρους ποδοσφαιριστές) και το ανερχόμενο εθνικό τους αίσθημα, ανταγωνιστικό προς τους λαούς που για χρόνια θεωρούσαν κατώτερους.
Πηγή: sday.gr
Ακολουθήστε το sportdog.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις αθλητικές ειδήσεις