Ενας μύθος υπό σκιάν

Με αυτά τα λόγια ο Φραγκίσκος Ιωσήφ της Αυστρίας, ο άνθρωπος που κήρυξε τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έστελνε στη μάχη τους στρατιώτες του. Ωστόσο, η χώρα του ηττήθηκε πανηγυρικά χάνοντας εκτός άλλων και μεγάλο μέρος των εδαφών της. Η ιστορία είναι γεμάτη παραδείγματα ηγετών των οποίων τα ανδραγαθήματα – σε διάφορα πεδία– γράφτηκαν με χρυσά γράμματα λόγω της αναμφίβολης αξίας του αντιπάλου. Τούτο δικαιώνει τα λόγια του μονάρχη.

«Ο Αλι πάντα έλεγε πως θα ήμουν ένα τίποτα χωρίς αυτόν. Ομως εκείνος πού θα ήταν χωρίς εμένα», είχε δηλώσει σε ανύποπτο χρόνο στους «Τάιμς» της Νέας Υόρκης ο Τζο Φρέιζερ. Και ο θάνατός του, αργά το βράδυ της Δευτέρας –σε συνδυασμό με τη θλίψη για το πρόωρο «αντίο» σε έναν κορυφαίο– επανέφερε στο προσκήνιο την ατέλειωτη κόντρα των δύο πυγμάχων και τις ρήσεις περί της αξίας του νικητή που είναι ευθέως ανάλογη με εκείνη του ηττημένου.

Ο πρώτος προπονητής του Τζο Φρέιζερ καθώς τον έστελνε στο ρινγκ με την απαίτηση «να βγει καπνός από τα γάντια του», του είχε δώσει το παρατσούκλι «Smokin’ Joe». Παρά τα συγκλονιστικά του επιτεύγματα –ανάμεσα στα οποία και ένα χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο– θα μείνει για πάντα στην ιστορία της πυγμαχίας ως ο μεγάλος αντίπαλος του «Μεγαλύτερου» Αλι.

Την επομένη του θανάτου, ο Τύπος σε κάθε γωνιά του πλανήτη του αφιέρωνε ιστορίες από ένα ένδοξο παρελθόν στη μνήμη του. Ωστόσο, όλες κατέληγαν στη «Μάχη του Αιώνα», την πρώτη συνάντηση των μεγάλων αντιπάλων στο «Madison Square Garden» στις 8 Μαρτίου του 1971.

Η φήμη του συγκεκριμένου αγώνα φαίνεται από τα παρακάτω: δυόμισι εκατ. δολάρια αμοιβή για τον καθένα τους, οι φωτογραφίες που τράβηξε ο Φρανκ Σινάτρα για λογαριασμό του «Life», 300 εκατομμύρια τηλεθεατές παγκοσμίως καθώς και μια νίκη που κρίθηκε στα σημεία υπέρ του Τζο Φρέιζερ. Λίγα χρόνια αργότερα, η κόντρα τους κορυφώθηκε στη Μανίλα.

Η αντιπαλότητα των δύο όμως δεν περιοριζόταν στα ρινγκ καθώς οι λεκτικοί τους διαξιφισμοί είχαν μεγαλύτερη σφοδρότητα και από τα κροσέ τους, ενώ πολλοί αναλυτές ερμήνευσαν την κόντρα τους με πολιτικοκοινωνικούς όρους καθώς πάνω στα φλας της αντικατοπτριζόταν η κατάσταση της Αμερικής του ’60.

Στο πρόσωπο του Αλι εκφραζόταν η ολοένα αυξανόμενη οργή των μαύρων της Αμερικής και η αντίθεση στον πόλεμο του Βιετνάμ, ενώ ο Φρέιζερ –προς μεγάλη του έκπληξη καθώς ουδέποτε εκφράστηκε δημοσίως– παρουσιαζόταν ως ο αγαπημένος του καθεστώτος.

Ο λαλίστατος Αλι τον αποκαλούσε «αδαή» και τον παρομοίαζε με γορίλα, ενώ την κατάφωρη αδικία σε βάρος του Φρέιζερ κατέγραψε, αρθρογραφώντας αμέσως μετά τη «Μάχη του Αιώνα», ο σπουδαίος Νόρμαν Μέιλερ. «Δυο φορές πιο μαύρος από τον Κλέι (το επίθετο του Αλι προτού ασπαστεί το Ισλάμ), πολύ πιο άσχημος και με ένα πρόσωπο σκαμμένο από τη δουλειά, ο Φρέιζερ μοιάζει με άνθρωπο που έχει κοπιάσει σκληρά σε κάθε πτυχή της ζωής του».

Στα χρόνια που μεσολάβησαν από την απομάκρυνσή τους από τα ρινγκ έως και τον χαμό του Φρέιζερ –όταν ο Αλι άνοιξε τον χορό των συλλυπητήριων– οι δυο τους επιχείρησαν να συμφιλιωθούν. Ωστόσο, δεν ήταν να πείσουν πως η έχθρα τους ήταν διαφημιστικό τρικ όσο κι αν το προσπαθούσαν.

Αλλωστε, το μήνυμα στον τηλεφωνητή του Φρέιζερ το 2008, που υπονοούσε πως το δυνατό αριστερό του χτύπησε μαζί με τη νόσο Πάρκινσον το νευρικό σύστημα του Αλι, αποδείκνυε το ακριβώς αντίθετο.

Ωστόσο, μαζί με το θάνατο έρχεται και η συγχώρεση για τον «Smokin’ Joe». Η βλασφημία παραγράφηκε νωρίτερα καθώς τη λιακάδα του μύθου του σκίαζε πάντα ο μεγάλος του αντίπαλος.

Πηγή: Εξέδρα