Το βράδυ της 19ης Σεπτεμβρίου, στο θερινό σινεμά Τιτάν Αιγάλεω, θα πραγματοποιηθεί η ελληνική πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ Souls in Transit, σε αραβικά και συριακά, με υπότιτλους σε οκτώ γλώσσες – μεταξύ αυτών ελληνικά και αγγλικά.
Η εκδήλωση διοργανώνεται από την Ασσυριακή Ένωση Ελλάδος, με την υποστήριξη της ομάδας της RoDo Works που ανέλαβε τη μεταπαραγωγή. Η ταινία έρχεται όχι απλώς ως ιστορική αφήγηση, αλλά ως πράξη μνήμης και μαρτυρίας, με έντονη επικαιρότητα για λαούς που παλεύουν με ζητήματα ταυτότητας, εκτοπισμού και ευθραυστότητας.
Η θεματική
Σκηνοθετημένο και παραγόμενο από την Aida Schläpfer al-Hassani, το ντοκιμαντέρ φωτίζει τη σε μεγάλο βαθμό λησμονημένη Γενοκτονία των Συρίων (Sayfo) του 1915, που βίωσαν οι χριστιανικοί πληθυσμοί Συριακών-Αραμαίων-Ασσυρίων-Χαλδαίων κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με θύτες Οθωμανούς Τούρκους και Κούρδους. Υπολογίζεται ότι συνολικά τρία εκατομμύρια Οθωμανοί χριστιανοί εξοντώθηκαν συστηματικά.
Το Souls in Transit συνδυάζει μαρτυρίες επιζώντων, αρχειακό υλικό και ανθρώπινες αφηγήσεις, δημιουργώντας μια γέφυρα από το παρελθόν προς τα πρόσφατα τραύματα των πολέμων σε Ιράκ, Συρία και άλλες περιοχές.
Η σημασία της Αθήνας
Η επιλογή της Ελλάδας για την πρώτη προβολή είναι συμβολική. Η χώρα υπήρξε ιστορικά σταυροδρόμι μνήμης, προσφυγιάς και πολιτισμικής συνάντησης, ενώ φιλοξενεί μικρή αλλά δραστήρια συριακή-ασσυριακή κοινότητα σε γειτονιές όπως το Αιγάλεω και το Καλαμάκι. Η εμπλοκή της Ασσυριακής Ένωσης Ελλάδος ως διοργανώτριας υπογραμμίζει τον ρόλο που αναλαμβάνουν οι διασπορικές οργανώσεις στη διατήρηση της μνήμης και την καλλιέργεια πολιτικής συνείδησης.
Από το παρελθόν στο παρόν
Το ντοκιμαντέρ δεν παρουσιάζει τη Γενοκτονία του 1915 ως αποκομμένο ιστορικό γεγονός. Αντίθετα, τονίζει τις παραλληλίες με σύγχρονες μορφές δίωξης: βίαιος εκτοπισμός, απώλεια γλώσσας και πολιτισμού, αδιαφορία ή άρνηση της διεθνούς κοινότητας.
Αντίλαλοι αυτών των μοτίβων εντοπίζονται σήμερα στην κοιλάδα του ποταμού Χαμπούρ, στα πεδινά της Νινευή, στη Σουγουέιντα της Συρίας και αλλού, όπου εκκλησίες έχουν καταστραφεί, κοινότητες έχουν διασκορπιστεί και οι μνήμες απειλούνται με σιωπή.
Ένα ταξίδι προβολών
Η προβολή της 19ης Σεπτεμβρίου εντάσσεται σε ένα ευρύτερο δίκτυο εκδηλώσεων που οι δημιουργοί φιλοδοξούν να πραγματοποιηθούν σε Ελβετία, ΗΠΑ και άλλες χώρες. Για πολλούς θεατές στην Αθήνα, η παρουσία τους θα είναι μια πράξη αλληλεγγύης· για άλλους, μια στιγμή αναμέτρησης με την Ιστορία.