Η ιστορία της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου είναι δραματική και επιβεβαιώνει αυτό που έλεγε ο Νεοκλής Σαρρής, ότι η Τουρκία δεν έχει ιστορία αλλά ποινικό μητρώο, αλλά και ο ακτιβιστής Ταμέρ Τσιλιγκίρ, ότι η Τουρκία έχει οικοδομηθεί πάνω στο αίμα των χριστιανών που κατέσφαξε.
Υπάρχει όμως και μια άλλη παρεμφερή ιστορία στην οποία δεν έχει δοθεί σημασία και αφορά τον βίαιο εξισλαμισμό όσων έμειναν πίσω και αναγκάστηκαν να απαρνηθούν στοιχεία της ταυτότητάς τους, τα οποία το απάνθρωπο κράτος δεν κατάφερε να διαγράψει στην ψυχή τους.
Σε αυτούς τους ανθρώπους αναφέρθηκε η Τουρκάλα δημοσιογράφος Ουζάι Μπουλούτ σε ομιλία της σε εκδήλωση που διοργάνωσαν οι Πατριώτες για την Ευρώπη (PfE), η τρίτη μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Αθήνα» από τις 22 έως τις 24 Μαΐου.
Η Ουζάι Μπουλούτ ξεκίνησε την ομιλία της λέγοντας:
«Από το όνομά μου μπορείτε να καταλάβετε ότι έχω τουρκική καταγωγή.
»Πρόσφατα, όμως, έμαθα ότι η γιαγιά μου από την πλευρά του πατέρα μου μιλούσε Ελληνικά, προσευχόταν στα Ελληνικά και, προφανώς, ήταν κρυπτοχριστιανή.
»Η γιαγιά μου, μια υπέροχη Ελληνίδα, φοβόταν να μιλήσει ανοιχτά για την ελληνική της ταυτότητα και τη χριστιανική της πίστη.
»Αυτό δείχνει πόσο ελάχιστη ανοχή υπάρχει στην τουρκική κοινωνία.
»Μόλις πριν από δύο μήνες έμαθα για τις ελληνικές προσευχές της, και γι’ αυτό αφιερώνω την ομιλία μου σήμερα στη μνήμη της».
Παρακάτω ακολουθεί η ομιλία της Ουζάι Μπουλούτ με τίτλο «Η Γενοκτονία των Ποντίων Ελλήνων 1914-1923 και η Συνεχιζόμενη Δίωξη των Χριστιανών στην Τουρκία»:
«Το όνομα “Πόντιοι” προέρχεται από τη λέξη “Πόντος”, που σημαίνει “θάλασσα” στα Ελληνικά.
»Αναφέρεται στους Έλληνες που ζούσαν επί τρεις χιλιετίες στις παραθαλάσσιες πόλεις της Μαύρης Θάλασσας, περιοχές που σήμερα ανήκουν στη βόρεια Τουρκία.
»Οι πρώτοι ελληνικοί οικισμοί εμφανίστηκαν εκεί ήδη από το 800 π.Χ., ενώ πολλοί γνωστοί Έλληνες φιλόσοφοι, όπως ο Διογένης και ο Στράβων, γεννήθηκαν στην περιοχή.
»Ο Πόντος έχει επίσης μεγάλη βιβλική σημασία, καθώς αναφέρεται πολλές φορές στην Καινή Διαθήκη, υπογραμμίζοντας τον ρόλο του στην πρώιμη χριστιανική εκκλησία.
»Η παρουσία των Ελλήνων στη Μικρά Ασία χρονολογείται από τον 11ο αιώνα π.Χ.
»Τον 8ο και 9ο αιώνα π.Χ., οι Έλληνες ίδρυσαν πόλεις όπως η Μίλητος, η Έφεσος και η Σμύρνη στη δυτική ακτή της Μικράς Ασίας, καθώς και η Σινώπη, η Άμισος και η Τραπεζούντα στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας.
»Το 667 π.Χ., Έλληνες από τα Μέγαρα, κοντά στην Αθήνα, ίδρυσαν το Βυζάντιο.
»Το 330 μ.Χ., η Κωνσταντινούπολη ιδρύθηκε στη θέση του Βυζαντίου και ονομάστηκε “νέα Ρώμη”.
»Για περισσότερο από χίλια χρόνια, η Κωνσταντινούπολη υπήρξε η πρωτεύουσα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γνωστής ως Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
»Η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη ήταν ο μεγαλύτερος χριστιανικός ναός του κόσμου, μέχρι που οι Οθωμανοί Τούρκοι την κατέλαβαν τον 15ο αιώνα και τη μετέτρεψαν σε τζαμί.
»Αν η Αγία Σοφία βρισκόταν σε μια χώρα που σέβεται την ιστορία, τη θρησκευτική ελευθερία και την πολιτιστική κληρονομιά, θα παρέμενε αναγνωρισμένη ως ο χριστιανικός ναός που χτίστηκε να είναι.
»Ωστόσο, η τουρκική κυβέρνηση τη μετέτρεψε σε μουσείο το 1934 και ξανά σε τζαμί το 2020.
»Ο Χριστιανισμός έχει μακρά ιστορία στη Μικρά Ασία και κάποτε ήταν η κυρίαρχη θρησκεία της περιοχής. Τον πρώτο αιώνα, η Μικρά Ασία φιλοξενούσε την πρώιμη χριστιανική εκκλησία.
»Όταν ο πληθυσμός αποτελούνταν κυρίως από Έλληνες, η περιοχή ήταν το σπίτι των επτά εκκλησιών της Αποκάλυψης και φιλοξένησε επτά οικουμενικές συνόδους.
»Μεγάλο μέρος της Καινής Διαθήκης γράφτηκε είτε από, είτε προς, τις εκκλησίες της Μικράς Ασίας.
»Πολλοί άγιοι γεννήθηκαν εκεί, ενώ οι τρεις μεγάλοι απόστολοι —ο Άγιος Πέτρος, ο Άγιος Παύλος και ο Άγιος Ιωάννης— υπηρέτησαν ή έζησαν στη Μικρά Ασία.
»Με τη στρατιωτική και διπλωματική της ισχύ, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία προστάτευσε τη Δυτική Ευρώπη από επανειλημμένες εισβολές Περσών, Αράβων και Τούρκων.
»Παρ’ όλα αυτά, ο χριστιανισμός στην Ανατολία άρχισε να φθίνει τον 11ο αιώνα. Το 1071, τουρκικές φυλές από την Κεντρική Ασία εισέβαλαν στο αρμενικό οροπέδιο, που τότε ανήκε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
»Μετά την ίδρυση του οθωμανικού κράτους στη Μικρά Ασία το 1299, οι Οθωμανοί ενέτειναν τις επιθέσεις τους στις γύρω περιοχές.
»Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία έπεσε όταν οι Οθωμανοί κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη το 1453. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1461, κατέλαβαν και την Ελληνική Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας στον Πόντο.
»Υπό την οθωμανική μουσουλμανική διοίκηση, οι Χριστιανοί και οι Εβραίοι έγιναν “ντίμι”, πολίτες δεύτερης κατηγορίας, υποχρεωμένοι να πληρώνουν υψηλό φόρο για “προστασία”.
»Το πιο οδυνηρό πλήγμα για τους Έλληνες και άλλους χριστιανούς της Ανατολίας ήταν η δεκαετής γενοκτονία πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Περίπου τρία εκατομμύρια Χριστιανοί—Αρμένιοι, Ασσύριοι και Έλληνες—σφαγιάστηκαν στη Μικρά Ασία.
»Η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονίας (IAGS) έχει αναγνωρίσει αυτή την οθωμανική εκστρατεία εναντίον των χριστιανικών μειονοτήτων ως γενοκτονία.
»Η Ελληνική Γενοκτονία αναφέρεται στη συστηματική εξόντωση των Ελλήνων υπηκόων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-1923).
»Υποκινήθηκε από δύο διαδοχικές οθωμανικές κυβερνήσεις: την Επιτροπή Ένωσης και Προόδου, γνωστή ως Νεότουρκοι, και το τουρκικό εθνικιστικό κίνημα, που αργότερα ίδρυσε την Τουρκική Δημοκρατία.
»Αυτές οι δυνάμεις σφαγίασαν και εκτόπισαν Έλληνες στη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη.
»Μια χρήσιμη πηγή για την ιστορία της Ελληνικής Γενοκτονίας είναι το “Κέντρο Πόρων για την Ελληνική Γενοκτονία”.
»Η γενοκτονία των Ποντίων Ελλήνων ήταν μέρος της ευρύτερης χριστιανικής γενοκτονίας στην Οθωμανική Τουρκία. Περίπου 353.000 Πόντιοι Έλληνες δολοφονήθηκαν.
»Στόχος αυτής της γενοκτονικής εκστρατείας ήταν η δημιουργία ενός τουρκικού μουσουλμανικού κράτους — “Τουρκία για τους Τούρκους”.
»Η Τουρκία στη συνέχεια εξόρισε τους επιζώντες μέσω της ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1923. Σήμερα, οι Πόντιοι Έλληνες ζουν στην Ελλάδα, τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, τη Γερμανία, την Αυστραλία, τον Καναδά και αλλού.
»Ολόκληρος ο κόσμος οφείλει να αναγνωρίσει επίσημα τη Γενοκτονία των Ποντίων Ελλήνων. Οι ευρωπαϊκές χώρες, ιδιαίτερα, έχουν ηθική υποχρέωση να το πράξουν.
»Ανά τους αιώνες, και ειδικά κατά τη γενοκτονία, πολλοί Έλληνες ασπάστηκαν το Ισλάμ για να παραμείνουν στις πατρογονικές τους εστίες. Πολλοί διατήρησαν τη γλώσσα και τα έθιμά τους, παρά την εγκατάλειψη του Χριστιανισμού. Κάποιοι, όπως η γιαγιά μου, έγιναν κρυπτοχριστιανοί από φόβο για τη ζωή τους.
»Σήμερα, εκατομμύρια Τούρκοι πολίτες στον Πόντο και αλλού στη Μικρά Ασία έχουν ελληνική καταγωγή.
»Περισσότερο από έναν αιώνα μετά τη Γενοκτονία των Ποντίων, η τουρκική κυβέρνηση εξακολουθεί να αρνείται σθεναρά τη γενοκτονία και να καταστρέφει τα εναπομείναντα χριστιανικά θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία.
»Η ιστορική Αγία Σοφία της Τραπεζούντας, η τρίτη και νεότερη από τις Αγίες Σοφίες της Τουρκίας, είναι σήμερα τζαμί.
»Οι Οθωμανοί την μετέτρεψαν αρχικά σε τζαμί, το 1964 έγινε μουσείο, και από το 2013 λειτουργεί ξανά ως τζαμί. Χριστιανικά σύμβολα έχουν υποστεί φθορές ή καταστραφεί, ενώ κουρτίνες χωρίζουν τον χώρο για τις γυναίκες.
»Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της ΕΕ, η Τουρκία είναι βασικός στρατηγικός εταίρος σε ζητήματα όπως το κλίμα, η μετανάστευση, η ασφάλεια, η αντιτρομοκρατία και η οικονομία.
»Το 1987, η Τουρκία υπέβαλε αίτηση ένταξης στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, και το 1999 κρίθηκε επιλέξιμη για ένταξη στην ΕΕ.
»Η Τουρκία έγινε μέλος του ΝΑΤΟ το 1952.
»Πώς μοιάζει η δίωξη των Χριστιανών στην Τουρκία; Σύμφωνα με την Open Doors, έναν διεθνή οργανισμό που παρακολουθεί τη δίωξη των Χριστιανών, οι Χριστιανοί αντιμετωπίζουν ισλαμική καταπίεση, εθνικισμό, δικτατορική παράνοια και εθνοθρησκευτική εχθρότητα. (Τα δεδομένα προέρχονται από εκθέσεις της Open Doors.)
»”Στην Τουρκία, ο εθνικισμός και το Ισλάμ είναι στενά συνδεδεμένα. Όποιος δεν είναι μουσουλμάνος, ειδικά αν έχει προσχωρήσει στον Χριστιανισμό ή ζει ανοιχτά τη διαφορετική του πίστη, δεν θεωρείται πιστός Τούρκος.
“Ο έντονος θρησκευτικός εθνικισμός ασκεί πίεση στους Χριστιανούς, αφήνοντας ελάχιστο χώρο για εναλλακτικά μηνύματα.
»”Ο τουρκικός κοσμικισμός, επίσης εθνικιστικός, βλέπει τον Χριστιανισμό ως αρνητική δυτική επιρροή.
»”Οι προσήλυτοι από το Ισλάμ στον Χριστιανισμό αντιμετωπίζουν τις περισσότερες παραβιάσεις, θεωρούμενοι προδότες της τουρκικής ταυτότητας.
»”Ο φανατικός εθνικισμός επηρεάζει όλες τις μειονότητες. Η άποψη είναι ότι ο αληθινός Τούρκος είναι μουσουλμάνος. Η μεταστροφή θεωρείται ‘προσβολή της τουρκικότητας’, και οι προσήλυτοι δέχονται απειλές από εθνικιστικές και ισλαμιστικές ομάδες.
»”Έλληνες, Αρμένιοι και Ασσύριοι αντιμετωπίζουν κοινωνική πίεση, βία, νομικές και οικονομικές δυσκολίες.”
»Παρά τη σημασία της στην ίδρυση του Χριστιανισμού, σήμερα μόνο το 0,1% του πληθυσμού της Τουρκίας είναι χριστιανός —κυρίως Έλληνες, Αρμένιοι και Ασσύριοι.
»Η κατάρρευση των χριστιανικών κοινοτήτων οφείλεται σε αιώνες διώξεων, γενοκτονιών, εκτοπισμών, πογκρόμ, εξαναγκασμένων μεταστροφών, διακρίσεων και παραβιάσεων δικαιωμάτων.
»Ωστόσο, υπάρχει αύξηση των χριστιανών μέσω Τούρκων που προσχωρούν, συχνά σε προτεσταντικές εκκλησίες.
»Η προτεσταντική κοινότητα αντιμετωπίζει προβλήματα, όπως την έλλειψη επίσημης αναγνώρισης. (Δεδομένα από την Open Doors.)
»”Η εγγραφή νέων θρησκευτικών κοινοτήτων είναι αδύνατη. Η εγγραφή ως ‘σύλλογοι’ είναι δύσκολη, και αιτήσεις απορρίπτονται.
»”Η απόκτηση αδειών για εκκλησίες είναι χρονοβόρα, επιδεινούμενη από αντιχριστιανικά αισθήματα στη γραφειοκρατία.
»”Η νόμιμη εκπαίδευση χριστιανών ηγετών είναι ανέφικτη. Τα σεμινάρια Ελλήνων και Αρμενίων έκλεισαν τη δεκαετία του ’70.
»”Η κυβέρνηση στοχοποιεί ξένους χριστιανούς, απαγορεύοντάς τους την είσοδο, ακόμη και αν έχουν οικογένειες στην Τουρκία, με ασαφείς κατηγορίες όπως ‘απειλή για την ασφάλεια’.
»”Αυτοί οι χριστιανοί, χωρίς ποινικό μητρώο, φαίνεται να στοχοποιούνται για να απομονωθεί η προτεσταντική εκκλησία”.
»Παραδείγματα διακρίσεων και διώξεων:
»”Οι δημόσιες εκφράσεις μη μουσουλμανικής πίστης οδηγούν σε παρενόχληση. Χριστιανικά σύμβολα προκαλούν εχθρότητα ή βία.
»”Οι παραδοσιακοί χριστιανοί αποκλείονται κοινωνικά και οικονομικά, με περιορισμένη πρόσβαση σε κρατικές και ιδιωτικές θέσεις εργασίας.
»”Οι προσήλυτοι χάνουν δουλειές, δέχονται παρενόχληση ή απειλές.
»”Τα παιδιά χριστιανών, ντόπιων ή ομογενών, θεωρούνται ‘εχθροί της Τουρκίας’ και εκφοβίζονται.
»”Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα προωθεί τον εθνικισμό, παρουσιάζοντας τον Χριστιανισμό ως ξένο και εχθρικό.
»”Η πρόσβαση σε δημόσιες θέσεις και ευκαιρίες είναι περιορισμένη.
»”Το άρθρο 301 του Ποινικού Κώδικα τιμωρεί όσους ‘υποβαθμίζουν’ το τουρκικό έθνος, αναγκάζοντας τους χριστιανούς σε προσοχή.
»”Η ισλαμική εκπαίδευση είναι υποχρεωτική, και η εξαίρεση οδηγεί σε αποκλεισμό.
»”Τα μέσα ενημέρωσης, υπό εθνικιστική πίεση, επιτίθενται σε μειονότητες, καταστέλλοντας χριστιανικές φωνές.”
Το δικαίωμα επιστροφής και μεταστροφής στον Χριστιανισμό
»Τι πρέπει να γίνει; Για να γίνει η Τουρκία πραγματική δημοκρατία, πρέπει να αναγνωρίσει τη Χριστιανική Γενοκτονία του 1914-23, να σταματήσει την ισλαμική επιθετικότητα, να επιτρέψει την επιστροφή εκατομμυρίων Ελλήνων στις πατρογονικές τους εστίες και να καταργήσει την ποινή για αποστασία, ώστε Τούρκοι ελληνικής και αρμενικής καταγωγής να επιστρέψουν με ασφάλεια στον Χριστιανισμό.
»Σας ευχαριστώ που με ακούσατε».