Ένα παράλληλο, σχεδόν αόρατο σώμα πολιτών με στρατιωτικές δεξιότητες διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια γύρω από την Κύπρο. Εκατοντάδες Κύπριοι καταβάλλουν σημαντικά ποσά για να εκπαιδευτούν σε τακτικές μάχης, χειρισμό οπλισμού και πρώτες βοήθειες μάχης σε ιδιωτικά κέντρα της Ευρώπης, δημιουργώντας αυτό που επαγγελματίες του χώρου αποκαλούν έναν «μυστικό στρατό».

Η ημικατοχή του νησιού και ο γεωστρατηγικός κίνδυνος στην περιοχή έχουν ενισχύσει τη ζήτηση για πιο ουσιαστική στρατιωτική κατάρτιση. Η Εθνική Φρουρά παρέχει εκπαίδευση κατά τη θητεία και στην εφεδρεία, όμως σύμφωνα με όσους αναζητούν ιδιωτικά σεμινάρια, αυτή δεν επαρκεί για τις σύγχρονες ανάγκες του πεδίου.

Ο νόμος που απαγορεύει… την εκπαίδευση στην Κύπρο

Ο επαγγελματίας Κύπριος εκπαιδευτής που μίλησε στον «Φιλελεύθερο» –χωρίς να αποκαλυφθεί η ταυτότητά του– εξηγεί ότι οι ενδιαφερόμενοι αναγκάζονται να ταξιδεύουν στο εξωτερικό λόγω της κυπριακής νομοθεσίας.

Το Άρθρο 55 του Κεφ. 154 του Ποινικού Κώδικα ορίζει ως κακούργημα την ιδιωτική στρατιωτική εκπαίδευση εντός της Δημοκρατίας. Η ποινή μπορεί να φτάσει έως και επτά χρόνια φυλάκιση.

Έτσι, οι Κύπριοι εκπαιδεύονται σε χώρες όπου λειτουργούν μεγάλες ιδιωτικές εγκαταστάσεις όπως:

ESA (Πολωνία)

Alfa-Metal (Βουλγαρία)

Anti Terror Academy και Hard Task Training (Τσεχία)

Παράλληλα, υπάρχουν Κύπριοι επαγγελματίες του χώρου που επιδιώκουν να επιστρέψουν και να δραστηριοποιηθούν στην πατρίδα τους, κάτι που όμως δεν επιτρέπεται χωρίς ειδική άδεια από το Υπουργικό Συμβούλιο. Εξαίρεση αποτελεί η ετήσια παρουσία των IDF στην Πάφο, με επίσημη άδεια για διεξαγωγή ασκήσεων.

Τι μπορούν να προσφέρουν οι ιδιωτικοί εκπαιδευτές

Οι εκπαιδευτές επισημαίνουν ότι διαθέτουν τη δυνατότητα να καλύψουν κρίσιμους τομείς που σήμερα είτε δεν διδάσκονται επαρκώς είτε δεν διδάσκονται καθόλου:

τακτικές μικρών κλιμακίων

φορητό οπλισμό

χρήση jammers κατά drones

πρώτες βοήθειες μάχης

σύγχρονη τακτική σε αστικό περιβάλλον

Όπως υποστηρίζουν, μπορούν να αναλάβουν εκπαίδευση όχι μόνο πολιτών αλλά και προσωπικού της Εθνικής Φρουράς, ακόμη και «train the trainers».

Στο τραπέζι η συνεργασία με την Εθνική Φρουρά

Η προοπτική τροποποίησης της νομοθεσίας ανοίγει και τη συζήτηση για θεσμική συνεργασία της Εθνικής Φρουράς με ιδιωτικούς φορείς εκπαίδευσης.

Σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, ιδιωτικές εταιρείες αναλαμβάνουν –μέσω συμβάσεων– μέρος της εκπαίδευσης στρατιωτικού προσωπικού. Σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι PMSCs (Private Military/Security Companies) προσφέρουν:

ειδική τακτική εκπαίδευση

τεχνική υποστήριξη

προστασία κρίσιμων υποδομών

κυβερνοασφάλεια

εκπαίδευση νέων εκπαιδευτών

Δεδομένου ότι η εφεδρεία αποτελεί τη ραχοκοκαλιά των επιχειρησιακών σχεδίων του ΓΕΕΦ, η αναβάθμιση της εκπαίδευσής της θεωρείται κρίσιμη.

Οι εθελοντές της πρώτης γραμμής

Παρά τα νομικά εμπόδια, επαγγελματίες εκπαιδευτές συμμετέχουν ήδη στις Δυνάμεις Ταχείας Αντίδρασης (ΔΤΑ) σε διάφορες πόλεις, προσφέροντας εθελοντικά τη γνώση τους.

Οι ΔΤΑ –διμοιρίες εφέδρων που θεσπίστηκαν το 2021– αποτελούν κομμάτι των επιχειρησιακών σχεδίων της Εθνικής Φρουράς για άμεση αντίδραση σε κρίση, πριν την πλήρη κινητοποίηση.

Οι αριθμοί των μελών των ΔΤΑ είναι γνωστοί στον «Φ», αλλά δεν δημοσιοποιούνται για λόγους ασφαλείας.

Ανάγκη για θεσμική στήριξη

Οι εκπαιδευτές και τα στελέχη των ΔΤΑ:

καλύπτουν προσωπικά τα έξοδά τους

συμμετέχουν σε ασκήσεις με δικό τους εξοπλισμό

αφιερώνουν χρόνο καθημερινά για να διατηρούν ετοιμότητα

Η έλλειψη θεσμικής στήριξης, πόρων και αναγνώρισης από το κράτος λειτουργεί ως τροχοπέδη.

Η πολιτεία, τονίζουν στελέχη του χώρου, πρέπει να αντιληφθεί ότι σε μια χώρα με ενεργή απειλή και κατακερματισμένο πεδίο άμυνας, η αξιοποίηση αυτής της «δεξαμενής» γνώσης θα μπορούσε να ενισχύσει ουσιαστικά την αποτρεπτική ισχύ.

Συμπέρασμα

Το δημοσίευμα αναδεικνύει μια αθέατη αλλά κρίσιμη πραγματικότητα: η Κύπρος διαθέτει ήδη έναν «μυστικό στρατό» από πολίτες με σύγχρονες στρατιωτικές δεξιότητες, αλλά το ισχύον νομικό πλαίσιο τους κρατά εκτός της χώρας.

Η ενδεχόμενη νομοθετική αναθεώρηση και η συνεργασία με την Εθνική Φρουρά μπορεί να μετατρέψει μια άτυπη, υποδομή γνώσης σε δύναμη εθνικής ασφάλειας – υπό αυστηρή εποπτεία και με πλήρη θεσμικό έλεγχο.

Εθνική Άμυνα Τουρκία Κύπρος Ελλάδα