Μια δήλωση που δύσκολα περνά ως «απλή διπλωματική αβλεψία» έκανε ο Ντόναλντ Τραμπ, έχοντας δίπλα του τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου στο Μαρ-α-Λάγκο. Την ώρα που ο Ισραηλινός πρωθυπουργός είχε έρθει στη Φλόριντα για να «κλειδώσει» τη δεύτερη φάση της εκεχειρίας στη Γάζα, να ακούσει –και να ζητήσει– σκληρότερη γραμμή απέναντι στο Ιράν και να μπλοκάρει κάθε σενάριο ενίσχυσης της Τουρκίας, ο Τραμπ άνοιξε δημόσια δύο πόρτες που στο Τελ Αβίβ θεωρούνται κόκκινο πανί: τουρκική στρατιωτική παρουσία στη Γάζα και F-35 στην Άγκυρα.

Το πρώτο «χτύπημα» ήρθε όταν ο Τραμπ, μιλώντας για το σχέδιο επόμενης ημέρας στη Λωρίδα, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αποστολής τουρκικών στρατευμάτων στη Γάζα, χαρακτηρίζοντάς το ακόμα και «καλή ιδέα». Και δεν σταμάτησε εκεί: έπλεξε το εγκώμιο του Ερντογάν μπροστά στον Νετανιάχου, λέγοντας ουσιαστικά ότι «η Τουρκία ήταν εξαιρετική» και ότι ο Τούρκος πρόεδρος ήταν «άριστος» από τη δική του οπτική. Η κάμερα κατέγραψε τον Νετανιάχου να αντιδρά με εκείνο το απότομο, κοφτό βλέμμα αμηχανίας και έκπληξης – το είδος του βλέμματος που δεν κρύβεται, ακόμα κι αν δεν απαντάς.

Η δήλωση έχει ειδικό βάρος γιατί πηγαίνει κόντρα στη μέχρι τώρα ισραηλινή θέση, που έχει απορρίψει επανειλημμένα οποιοδήποτε «τουρκικό αποτύπωμα» στη Γάζα, ιδίως στο πλαίσιο μιας διεθνούς δύναμης/μηχανισμού σταθεροποίησης. Σε πρακτικούς όρους, μια τουρκική παρουσία θα έδινε στην Άγκυρα ρόλο «εγγυητή» ή «ρυθμιστή» δίπλα στη Χαμάς, κάτι που στο Ισραήλ θεωρείται στρατηγικός εφιάλτης.

Ta F-35 στην Τουρκία

Στη συνέχεια, ήρθε το δεύτερο –και ίσως πιο εκρηκτικό– μήνυμα. O Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «σκέφτονται πολύ σοβαρά» το ενδεχόμενο πώλησης F-35 στην Τουρκία. Όταν η ερώτηση τέθηκε στον Νετανιάχου, ο Τραμπ έσπευσε να απαντήσει ο ίδιος, κόβοντας ουσιαστικά τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, και πέταξε τη φράση-«ασφάλεια» που όμως πολιτικά ακούστηκε σαν ωμή υπόσχεση χωρίς αντίκρισμα: «Υπόσχομαι ότι δεν θα τα χρησιμοποιήσουν ποτέ εναντίον του Ισραήλ».

Το σκηνικό δένει με το ευρύτερο πλαίσιο της συνάντησης. Ο Τραμπ θέλει να προχωρήσει γρήγορα στη β’ φάση της συμφωνίας εκεχειρίας, βάζοντας ως όρο τον αφοπλισμό της Χαμάς και αφήνοντας ανοικτό ακόμη και ενδεχόμενο στήριξης νέου ισραηλινού πλήγματος στο Ιράν, αν συνεχιστούν οι πυραυλικές/πυρηνικές κινήσεις της Τεχεράνης.

Όμως η ουσία –και το πολιτικό «ζουμί»– είναι αλλού.Ο Τραμπ δεν μίλησε απλώς θετικά για την Τουρκία. Την “έβαλε” στο τραπέζι της Γάζας και, ταυτόχρονα, άφησε να αιωρείται ότι μπορεί να σπάσει τον αποκλεισμό της Άγκυρας από το πρόγραμμα των F-35, παρότι ο πυρήνας του προβλήματος παραμένει οι S-400 και οι αμερικανικοί όροι για να υπάρξει επιστροφή. Με άλλα λόγια, μπροστά στον Νετανιάχου, ο Τραμπ έστειλε σήμα ότι βλέπει την Τουρκία όχι ως πρόβλημα, αλλά ως πιθανό εργαλείο.

Για το Ισραήλ, αυτό είναι διπλό αγκάθ! Η Γάζα και η αεροπορική ισορροπία, τα οποία είναι αναμφισβήτητα ζητήματα που αφορούν πλέον Ελλάδα και Κύπρο, από τη στιγμή που τα δύο κράτη του Ελληνισμού έχουν έρθει κοντά με το Ισραήλ με την συμφωνία τριμερούς συνεργασίας, η οποία ως στόχο είχε την αποτροπή έναντι της Τουρκίας. Οι δηλώσεις Τραμπ αποτελούν καμπανάκι που δεν ήχησε μόνο μέχρι την Ιερουσαλήμ, αλλά την Αθήνα και τη Λευκωσία.

ΠΗΓΗ: Geopolitico.gr

Μπέντζαμιν Νετανιάχου F-35 Γάζα Παλαιστίνη Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν Ντόναλντ Τραμπ Συρία Τουρκία Ισραήλ ΗΠΑ LIFE