του Αλεσσάντρο Μερκιόρι
Από το θρυλικό Rocky έως το Invictus, κι από το Remember the Titans, στο Cinderella Man, το Raging Bull, το Glory Road, το Invincible.
Σαράντα εφτά χρόνια στην κορυφή των καλύτερων, αθλητικών ταινιών στην Ιστορία του κινηματογράφου παραμένουν οι γροθιές με τις οποίες ο Ρόκι Μπαλμπόα έριχνε στο καναβάτσο τον Απόλο Κριντ. Πρόκειται για μία ταινία φαινόμενο, που γυρίστηκε σε μόλις 28 μέρες, βασισμένη σ’ ένα σενάριο που ο Σιλβέστερ Σταλόνε έγραψε σε μιάμιση μέρα, με μπάντζετ που δεν ξεπερνούσε το 1εκ. δολάρια και που παρόλα αυτά σάρωσε, τόσο στο Box Office, όσο στα Όσκαρ: 3 αγαλματίδια από τις 9 υποψηφιότητες κάτι θα σημαίνουν…
…Από το θρυλικό Rocky έως το Invictus, κι από το Remember the Titans, στο Cinderella Man, το Raging Bull, το Glory Road, το Invincible. Τελευταία και το The Swimmers, την σπαρακτική, αληθινή ιστορία των αδελφών, Γιούσρα και Σάρα Μαρντίνι που εγκατέλειψαν, άρον άρον την εμπόλεμη Συρία, στοιβάχτηκαν σ’ ένα φουσκωτό, αλλά επειδή δεν χωρούσαν κολύμπησαν από την Τουρκία, έως τη Λέσβο, βρέθηκαν στη Γερμανία κι από εκεί, μέσω της ομάδας προσφύγων κι υπό τη σημαία της ΔΟΕ, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του ’16 στο Ρίο ντε Ζανέιρο.
Μόνο ο κινηματογράφος μπόρεσε ν’ αποτυπώσει και ν’ απαθανατίσει με ακρίβεια τις χαρές, τις λύπες και τις θυσίες του αθλητισμού μέσω των πραγματικών ιστοριών μεγάλων ανδρών και γυναικών.
Ιστορίες φτιαγμένες από ατσάλι, κακοτυχίες, αναποδιές, αλλά και όνειρα. Από δάκρυα, αίμα και ιδρώτα. Από τεντωμένα και υψωμένα χέρια στον ουρανό σ’ ένδειξη λύτρωσης. Από απάνθρωπα σκληρές προπονήσεις, ως μοναδική διέξοδος ακόμη σκληρότερων και βίαιων προσωπικών ζωών.
Μόνο η μεγάλη οθόνη μπόρεσε να μας μεταδώσει το πάθος για την συναρπαστική παραβολή του αθλητισμού. Ν’ αγγίξει τις καρδιές μας, να σκουπίσει τα δάκρυά μας, να πιάνουμε τα κεφάλια μας, να καλύπτουμε τα μάτια μας, κυρίως να μας διδάσκει να μην τα παρατάμε ποτέ και να μην σταματάμε να ονειρευόμαστε αυτό που ανέκαθεν ονειρευόμασταν να γίνουμε.
Αδύνατον, έως ακατόρθωτο να γράψει κανείς και για τις περισσότερες από 100, καλύτερες, αθλητικές ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Εξάλλου, το τι αρέσει περισσότερο και το τι λιγότερο είναι καθαρά υποκειμενικό. Άλλοι γοητεύτηκαν και συγκινήθηκαν με τη σοφία του Μίστερ Μιγιάκι, στο Karate Kid, άλλοι με το Seabiscuit, ένα από τα καλύτερα άλογα κούρσας όλων των εποχών που τη δεκαετία του ’30 κέρδιζε το ένα έπαθλο, πίσω από το άλλο, τραυματίστηκε σοβαρά, επέστρεψε στις νίκες κι αναπαύετε στον ιππόδρομο του Ριντζγουντ, στην Καλιφόρνια.
Καλύτερη ταινία, λοιπόν δεν υπάρχει ή είναι εντελώς σχετικό. Υπάρχει όμως μία ταινία φαινόμενο, που εδώ και 47 χρόνια παραμένει στην κορυφή και στις καρδιές των περισσοτέρων. Ο θρυλικός Rocky του 1976, ο άγνωστος, άσχημος, αδέξιος και άξεστος Ιταλό- Αμερικανός πυγμάχος από τη Φιλαδέλφια που αρπάζει την ευκαιρία ν’ αντιμετωπίσει τον παγκόσμιο πρωταθλητή και του παίρνει τον τίτλο.
Ήταν, είναι και θα είναι μία ταινία φαινόμενο και για την IMDb (Internet Movie Database), που την κατέταξε στο νούμερο 56 των καλύτερων, αμερικανικών ταινιών όλων των εποχών, γιατί δεν ήταν μικρό πράγμα να γυριστεί σε μόλις 28 μέρες, βασισμένη σ’ ένα σενάριο γραμμένο σε μιάμιση μέρα από τον Σιλβέστερ Σταλλόνε, μ’ ένα μπάντζετ 1 εκ. δολαρίων κι ύστερα να σαρώνει το Box Office με σχεδόν 300εκ. δολάρια. Δίκαιες οι 9 υποψηφιότητες εκείνης της χρονιάς, δίκαια και τα 3 Όσκαρ καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας και μοντάζ.
Η ιστορία του Ρόκι Μπαλμπόα δεν είναι ακριβώς πραγματική, έχει όμως στοιχεία από την αληθινή ζωή των μποξέρ, Τσακ Ουέπνερ και Ρόκκο Μαρκετζάνο, που στην Αμερική είχε ήδη γνωστός ως Ρόκι Μαρτσάνο. Ήταν πάντως, τόσο πειστική και συγκινησιακή που πήρε μία θέση και στο «Hall of Fame» του παγκοσμίου μποξ,
δίπλα από τους μεγάλους Τζο Λιούις, Μουχαμάντ Άλι ή Μάικ Τάισον. Γιατί μέσω της εμπορικά μεγαλύτερης, αθλητικής επιτυχίας στην ιστορία του κινηματογράφου ώθησε τον κόσμο ν’ αγαπήσει ακόμη περισσότερο τη πυγμαχία. Τελικά ποιος να είναι καλύτερος, ο αθλητής ως ηθοποιός ή ο ηθοποιός ως αθλητής;
Από τον Βαϊσμιούλερ, στον Μίχαελ Σουμάχερ (εκτάκτως «Shumix», για τις ανάγκες του «Αστερίξ στους Ολυμπιακούς Αγώνες») κι από τον Κάρλο Πεντέρσολι, διασημότερο ως Μπαντ Σπένσερ, έως τους Πολ Νιούμαν, Στιβ Μακ Κουϊν και Μίκι Ρουρκ, τον Μάικλ Τζόρνταν στο «Space jam» ή τους Πελέ, Αρντίλες, ξανά τον Σιλβέστερ Σταλλόνε και Μπόμπι Μουρ στο «Escape to Victory», η ιστορία μας δίδαξε ότι κινηματογράφος κι αθλητισμός ανέκαθεν αποτέλεσαν ένα, πετυχημένο δίδυμο.
Την αρχή την είχε κάνει ο Τζόνι Βαϊσμιούλερ που πριν μάθει το αξέχαστό του «α-α-α-ααα,α-αααα-ααα», κραυγή με την οποία ο Ταρζάν επικοινωνούσε με τις υπόλοιπες υπάρξεις της ζούγκλας λεγόταν, Πέτερ κι ας μην γνώριζε, με ακρίβεια σε ποιο σημείο του πλανήτη τον είχε γεννήσει η μάνα του. Σίγουρα πάντως στην Ευρώπη, μεταξύ Γερμανίας, Σερβίας ή Ρουμανίας πριν οι γονείς του μεταναστεύσουν στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον παρατήσουν, μαζί με τον αδελφό του, επίσης Τζόνι, αλλά ο μεγάλος, στο έλεος του Θεού.
Παρόλο το σοκ, το αίσθημα αυτοσυντήρησης επικράτησε κάθε κακοτοπιάς. Ο (μικρός) Τζόνι το’ ριξε στο κολύμπι και μάλιστα το έμαθε τόσο καλά που το 1922 κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ στα 100μ. ελεύθερο πριν κατακτήσει πέντε χρυσά, ολυμπιακά μετάλλια στο Παρίσι και το Άμστερνταμ. Μετά το άστρο του έλαμψε και στον κινηματογράφο: υποδύθηκε σε έξι ταινίες τον «βασιλιά της ζούγκλας» (κι αγαπημένο της Τζέιν και της… Τσίτα), δέθηκε κι αγάπησε τόσο πολύ εκείνη την κραυγή που το ’74, την ώρα της ταφής του στο Ακαπούλκο είχε ζητήσει ν’ ακουστεί τρεις φορές παραποιώντας τις κανονιές με τις οποίες αποχαιρετούμε τους πεσόντες πολέμου.
Ο Βαϊσμιούλερ ήταν ο πρώτος και διασημότερος αθλητής που έγινε ηθοποιός, τουλάχιστον πριν τον Ραφ Βαλλόνε, αξιοπρεπέστατο μέσο επιθετικό της Τορίνο, δεν έχει σημασία εάν προ- τραγωδίας της Σουπέργκα.
Τον Κάρλο Πεντέρσολι, που πριν γίνει Μπαντ Σπένσερ είχε γίνει, το 1950 ο πρώτος Ιταλός κολυμβητής ικανός να πέσει κάτω από το 1λεπτό, στα 100μ. ελεύθερο. Η’ τον συμπατριώτη του Μάριο Τζιρόττι, που πριν γίνει ο αχώριστος φίλος του Τέρενς Χιλ σε δεκάδες soap και spaghetti western της εποχής είχε κερδίσει ένα αργυρό στο πανευρωπαϊκό τζούντο.
Η λίστα είναι ατελείωτη: ο Πολ Νιούμαν κι ο Στιβ Μακ Κουϊν είχαν τέτοιο πάθος για τα γρήγορα αυτοκίνητα που έλαβαν μέρος στην «24 ωρών» του Λε Μαν τερματίζοντας μάλιστα 2ος και 4ος. Ο Μίκι Ρουρκ πριν το «9 ½ εβδομάδες» υπήρξε επαγγελματίας μποξέρ σε οκτώ ματς, ενώ ο Σταλλόνε, προφανώς υποδύθηκε τον Ρόκι Μπαλμπόα με τέτοια πειστικότητα ώστε να κερδίσει μία θέση στο Πάνθεων του μποξ. «Για την αγαπημένη Έϊντριαν», όπως συνήθιζε να λέει, ρε γαμώτο».
Στην ιστορία του κινηματογράφου έμεινε κι η ταινία Invictus, όπου η ομάδα ράγκμπι της Νοτίου Αφρικής, που έως τότε δεν είχε ιδιαίτερη σχέση με την οβάλ μπάλα κατάφερε να κατακτήσει το παγκόσμιο πρωτάθλημα κερδίζοντας τους Νεοζηλανδούς All Blacks, κάτι σαν τη Βραζιλία του ράγκμπι.
Σε πραγματική ιστορία βασίζεται και το Glory Road, με τον θαρραλέο, για τη δύσκολη, φυλετικά δεκαετία του ‘60 προπονητή Ντον Χάσκινς να ρίχνει στο παρκέ, για πρώτη φορά στην Αμερική πέντε μαύρους παίκτες οδηγώντας το Τέξας Ουέστερν Κόλετς στην κατάκτηση του NCAA απέναντι από την 5άδα λευκών του Κεντάκι. «Απόλυτα δίκαιη η νίκη τους. Ήταν ένα μεγάλο μάθημα μπάσκετ, αλλά και πολιτισμού», θα πει στην ταινία κι ο μετέπειτα μεγάλος κόουτς, Πατ Ράιλι.
Φυλετικό είναι και το θέμα στο Remember the Titans, μ’ έναν μαύρο προπονητή να παίρνει τη θέση του τότε, λευκού Head coach στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, και με πάθος και πειθαρχία να οδηγεί μία μεικτή ομάδα, λευκών και μαύρων παικτών στην κατάκτηση του πανεπιστημιακού πρωταθλήματος Αμέρικαν Φούτμπολ.
Αληθινή ιστορία είναι κι η πλοκή της ταινίας Invincible, όπου ένας 30χρονος μπάρμαν από τη Φιλαδέλφια, άφραγκος και χωρίς στον ήλιο μοίρα όχι μόνο επιλέγεται από την πρώτη ομάδα Αμέρικαν Φούτμπολ των Eagls, αλλά θα υπογράψει μαζί τους κι επαγγελματικό συμβόλαιο για τα επόμενα τρία χρόνια. Είναι η έξω πραγματική ιστορία του Βινς Παπάλε που βοήθησε την ομάδα στην κατάκτηση του τίτλου, ήταν ένα μήνυμα πως όλα γίνονται, αρκεί να υπάρχουν θέληση και πείσμα. Ήταν όμως κι η δικαίωση του διορατικού προπονητή Ντικ Βερμέιλ που λίγα χρόνια αργότερα θα κατακτούσε και το φημισμένο Super Bowl, αντίστοιχο με το ποδοσφαιρικό Μουντιάλ.
Ατελείωτη η λίστα, αδύνατον να καταγραφούν όλες. Αν και ξεχώρισαν ακόμη, το Raging Bull βασισμένο στην πραγματική ζωή του μεγάλου μποξέρ, Τζέικ Λα Μότα. Το Cinderella Man, όπου ο άγνωστος Ιρλανδός μποξέρ, Τζέιμς Μπράντοκ γίνεται παγκόσμιος πρωταθλητής μεσαίων βαρών γεμίζοντας ελπίδες μία Αμερική που βίωνε την περίοδο της λεγόμενης Παγκόσμιας Ύφεσης, που εκεί, ακριβέστερα ονόμαζαν Μεγάλη Κατάθλιψη: Great Depression.
Το Moneyball, όπου η πρωτοποριακή συνεργασία ενός μάνατζερ μ’ έναν αναλυτή στατιστικών οδηγεί μία ομάδα με μηδενικό μπάντζετ στην κατάκτηση του αμερικανικού πρωταθλήματος μπέιζμπολ. Coach Carter, The Fighter, Rush, The Way Back και Jerry Maguire συμπληρώνουν τις ταινίες βασισμένες στα αδύνατα όνειρα που μετατρέπονται σε πραγματικά. Ενώ όμορφα και συγκινητικά παραμύθια μας χάρισαν ακόμη το The Legend of Bagger Vance, το Bleed for this, το Rush, το Escape to Victory, το Chariots of Fire, το Any Given Sunday, το Million Dollar Baby, το Hustle ή το The Blind Side.
Πιθανό έως βέβαιο να ξεχάσαμε κάποιες, μπορεί κι αρκετές. Το θέμα είναι ότι μόνο ο αθλητισμός μπορεί να σου χαρίσει την αίσθηση του ακατόρθωτου και μόνο η μεγάλη οθόνη μπορεί να καταγράψει την μαγεία του. Μας το δίδαξαν ο Παπάλε, ο Χάσκινς, ο Πίεναρ κι ο Νέλσον Μαντέλα, ο Μπράντοκ, ο Ρόκι. Όχι μόνο για την Εϊντριαν, αλλά για τον καθένα από μας και το κάθε μας, άπιαστο ή όχι, σημασία έχει να το ζούμε, όνειρο…
Ακολουθήστε το sportdog.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις αθλητικές ειδήσεις