Στην ιστορία του παγκόσμιου αθλητισμού υπάρχουν στιγμές που ξεπερνούν τα όρια ενός παιχνιδιού. Στιγμές που ενώνουν διαφορετικά σπορ, χώρες και γενιές. Μια τέτοια ιστορία είναι αυτή που συνδέει τον Ντιέγκο Μαραντόνα με τον Ντράζεν Πέτροβιτς και την Κροατία, δυο μορφές που με διαφορετική μπάλα στα χέρια έγιναν θρύλοι στον αθλητισμό.

Ο τελικός των 62 πόντων

Το 1989, στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων FIBA, η Ευρώπη παρακολουθούσε με κομμένη την ανάσα τη μονομαχία Πέτροβιτς – Σμιντ. Η Ρεάλ νίκησε την Καζέρτα με 117–113 στην παράταση, με τον Κροάτη να σημειώνει 62 πόντους, αφήνοντας τον Βραζιλιάνο στα 44. Ήταν η κορυφαία στιγμή του «Μότσαρτ του μπάσκετ», που αμέσως μετά θα έφευγε για το ΝΒΑ, αφήνοντας μια παράσταση αξεπέραστη στη συλλογική μνήμη.

Από την άλλη, ο Μαραντόνα εκείνη την εποχή μεγαλουργούσε στη Νάπολι. Κι όμως, ήταν συχνά στις εξέδρες της γειτονικής Καζέρτα για να παρακολουθεί την ομάδα μπάσκετ της πόλης, που τότε είχε για αστέρι τον Όσκαρ Σμιντ. Ο Ντιέγκο παρακολουθούσε στενά εκείνο το παιχνίδι και η μνήμη του Πέτροβιτς χαράχτηκε ανεξίτηλα μέσα του.

Η απώλεια και η υπόσχεση

Στις 7 Ιουνίου 1993, ο Πέτροβιτς σκοτώθηκε σε τροχαίο στα 28 του χρόνια, σε ταξίδι προς το Ζάγκρεμπ. Ήταν ήδη εθνικό σύμβολο για μια Κροατία που είχε μόλις βγει από τον πόλεμο, ασημένιος Ολυμπιονίκης στη Βαρκελώνη του 1992 απέναντι στο Dream Team, και ένας από τους ελάχιστους Ευρωπαίους που μπορούσαν να κοιτούν στα μάτια τον Μάικλ Τζόρνταν.

Τον ίδιο καιρό, ο Μαραντόνα περνούσε την πιο θυελλώδη τετραετία της καριέρας του. Από τον Νάπολι στη Σεβίλλη, από τις τιμωρίες για ντόπινγκ στην επιστροφή στην Αργεντινή, και με τον φίλο του πλέον Ντάβορ Σούκερ να τον στηρίζει στην Ανδαλουσία. Εκεί γεννήθηκε μια δυνατή σχέση, που έμελλε να τον φέρει λίγο αργότερα μπροστά στον τάφο του Ντράζεν.

Το ταξίδι του 1994 και το φιλικό-φάρσα

Η Αργεντινή, προετοιμαζόμενη για το Μουντιάλ των ΗΠΑ, πέρασε από Χιλή, Ισημερινό, Ισραήλ, Αυστρία και κατέληξε στην Κροατία για φιλικό με την εθνική ομάδα που μετρούσε μόλις 12 παιχνίδια στην ιστορία της. Η χώρα έβγαινε από τον πόλεμο και το ποδόσφαιρο ήταν μια ανάσα κανονικότητας.

Στις 4 Ιουνίου 1994, στο Ζάγκρεμπ, η Αργεντινή έπαιξε με την Κροατία στο Μάξιμιρ. Ήταν το πρώτο μεταξύ τους παιχνίδι και το αποτέλεσμα – 0-0 – είχε λίγη ουσία. Κουρασμένοι, οι παίκτες είχαν συμφωνήσει σε ένα «σύμφωνο μη επίθεσης», σε ένα φιλικό που το είχαν χαρακτηρίσει φάρσα οι ίδιοι οι παίκτες που έπαιξαν. Ο Όσκαρ Ρουγκέρι θα το παραδεχόταν χρόνια αργότερα: «Ήμασταν εξουθενωμένοι, είπαμε στους Κροάτες να μην επιτεθούμε».

Κι όμως, για τους Κροάτες η βραδιά ήταν τεράστια. «Ήταν το σημάδι ότι η ζωή ξανάρχιζε μετά τον πόλεμο», θα έλεγε αργότερα ένας ταξιτζής σε Αργεντινό δημοσιογράφο, δακρυσμένος. Ο Σλάβεν Μπίλιτς θυμόταν: «Ήταν τιμή να παίξουμε με τον Μαραντόνα. Για εκείνον ήταν ένα δευτερόλεπτο, για εμάς μια ζωή».

Ο Ντιέγκο στον τάφο του Ντράζεν

Το ίδιο πρωί, ο Μαραντόνα, μαζί με τον Σούκερ, πήγε στο Μιρογκόι, ένα από τα ομορφότερα κοιμητήρια της Ευρώπης, στις πλαγιές του βουνού Μεντβέντνιτσα, στο Βόρειο Ζάγκρεμπ, στον τάφο του Πέτροβιτς. Συμπληρωνόταν ένας χρόνος από τον θάνατό του. Ο Ντιέγκο άφησε 62 τριαντάφυλλα, όσους και οι πόντοι του Ντράζεν κόντρα στην Καζέρτα. Χάρισε στη μητέρα του Πέτροβιτς τη φανέλα με το «10» της Αργεντινής, που αργότερα εκτέθηκε στο μουσείο του Ντράζεν δίπλα σε εκείνη του Μάικλ Τζόρνταν.

Με τον Σούκερ να μεταφράζει, είπε στη Μπίσερκα Πέτροβιτς: «Μην ανησυχείτε, η ιδιοφυΐα του Ντράζεν θα είναι πάντα ζωντανή». Στάθηκε μπροστά στη φωτογραφία του, άγγιξε απαλά το μάρμαρο και έμεινε για ώρα σιωπηλός.

Με καταγωγή από την Κροατία ο Μαραντόνα

Χρόνια μετά, το 2016, αποκαλύφθηκε ότι ο Μαραντόνα είχε και ο ίδιος κροατική καταγωγή: ο προπάππους του Ματέο Καριόλιτς είχε γεννηθεί στην Κόρτσουλα της Δαλματίας πριν μεταναστεύσει στην Αργεντινή. Η μητέρα του Ντιέγκο ονομαζόταν Δάλμα, ένα όνομα που παρέπεμπε ευθέως στη γη των προγόνων.

Ίσως γι’ αυτό, στη Ζάγκρεμπ του ’94, ο Ντιέγκο έδειχνε «σαν στο σπίτι του». Παρά την κούραση, τα νεύρα, τις απειλές ότι θα εγκαταλείψει την ομάδα, εκείνη η στιγμή στο κοιμητήριο τον ηρέμησε, τον συνέδεσε με μια άλλη πατρίδα.

Μια σχέση που έμεινε ανεξίτηλη

Ο Σούκερ, που χάρη στα μαθήματα του Ντιέγκο απογειώθηκε στην Ισπανία, έγινε ηγετική μορφή της Κροατίας στο Μουντιάλ του ’98, φτάνοντας μέχρι τα ημιτελικά και κατακτώντας το Χρυσό Παπούτσι. Ήταν ο ίδιος που το 2001, στο Μπομπονέρα, σκόραρε στο αποχαιρετιστήριο φιλικό στον Μαραντόνα.

Το 2018, στο Μουντιάλ της Ρωσίας, ο Σούκερ πλέον ως πρόεδρος της ομοσπονδίας της Κροατίας και ο Μαραντόνα ως «αιώνιος οπαδός» συναντήθηκαν ξανά. Και όταν η Κροατία διέλυσε 3-0 την Αργεντινή, οι σκιές του 1994 ξαναζωντάνεψαν.

Η ανάμνηση των δύο θρύλων

Ο Ντράζεν Πέτροβιτς έμεινε αθάνατος μέσα από τους 62 πόντους του και την κληρονομιά του στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο μπάσκετ. Ο Ντιέγκο Μαραντόνα έμεινε αθάνατος με το πάθος και την ιδιοφυΐα του. Στο Ζάγκρεμπ του 1994, με 62 τριαντάφυλλα και μια φανέλα με το «10», οι δρόμοι τους συναντήθηκαν.

Κι εκείνη η στιγμή, ανάμεσα σε δυο θρύλους και δυο λαούς, έγινε αιώνια.