Ο Norman Hunter από το Σάββατο, 17 Απριλίου δεν κατοικεί πλέον σε αυτόν τον κόσμο. Παρά τις φοβερές ανασταλτικές του ικανότητες που άφησε κληρονομιά στο ποδόσφαιρο, ο κορονοϊός κατάφερε να τον λυγίσει σε ηλικία 76 ετών. Πλέον στον παράδεισο κατοικεί ακόμη ένα μέλος της χρυσής γενιάς της Leeds United, φεύγοντας πριν προλάβει να δει την τελευταία του επιθυμία να πραγματοποιείται.

Παρότι κυρίως η φήμη του πραγματεύεται ένα ψευδώνυμο, μία μάχη αλά WWE με τον Francis Lee και ένα γκολ της Πολωνίας (!), ο Norman Hunter ήταν πολλά περισσότερα από αυτό, ως ένα μέρος αυτού που σήμερα θυμόμαστε ως παλιό, σκληρό αγγλικό ποδόσφαιρο. Γεννημένος τον Οκτώβριο του 1943 στο Γκέιτσχεντ, το οποίο χωρίζει από το Νιούκαστλ ο ποταμός Τάιν. Ο μικρός Norman θα απογοητευόταν όταν στην εφηβεία του δεν κατάφερε να γίνει μέλος της αγαπημένης του Newcastle United, η παρηγοριά του όμως ήταν το συμβόλαιο που εξασφάλισε 130 μίλια μακριά, στην Leeds United και το Elland Road.

Στα 15 του μετακομίζει στο Γιόρκσαϊρ, θυσιάζοντας καριέρα την ηλεκτρικού συναρμολογητή πίσω στο σπίτι του. Μέχρι το ντεμπούτο του το 1962, ο Don Revie είχε αλλάξει πόστο κι από ποδοσφαιριστής της Leeds, έγινε προπονητής της. Στον πρώτο αγώνα του, ενάντια στην Swansea City, είχε συνεργάτη στο κέντρο της άμυνας τον Jack Charlton, δίδυμο που έμεινε μαζί στον ίδιο ρόλο για μία ολόκληρη δεκαετία, μέχρι την απόσυρση του Charlton.

Υπό τις οδηγίες του Revie, τα «Παγώνια» της Second Division κέρδισαν την άνοδο στην δεύτερη χρονιά του Hunter και συστήθηκαν με τον πλέον… σθεναρό τρόπο στους υπόλοιπους μνηστήρες του πρωταθλήματος. Τερματίζουν δεύτεροι αμά την άνοδό τους και χάνουν το πρωτάθλημα στην ισοβαθμία (!) από την Manchester United, ενώ τα επόμενα χρόνια δεν πέφτουν ποτέ κάτω από την τέταρτη θέση. Εν τέλει το 1969 η Leeds τερματίζει πρώτη και φέρνει το πρώτο πρωτάθλημα στο Elland Road, έξι βαθμούς μπροστά από την Liverpool του Shankly. Ποια η συμβολή του Hunter; Μπορεί οι αμυντικοί να μην απολαμβάνουν την ίδια προσοχή με ποδοσφαιριστές-σταρ σε πιο προωθημένες θέσεις, δεν είναι όμως υπερβολή να πει κανείς πως χωρίς τον Hunter ίσως η ομάδα να μην είχε φτάσει ποτέ στον τίτλο.

Από τους 210 αγώνες πρωταθλήματος αυτής της πενταετίας στην First Division, ο Hunter έπαιξε στους 202 εξ αυτών. Εντωμεταξύ, από το 1968 η Leeds κερδίζει το «αποθανόν» πλέον Κύπελλο Εκθέσεων κόντρα στην Ferencváros (επιτυχία που επανέλαβε το 1971 κόντρα στην Juventus), αλλά και το League Cup με 1-0 κόντρα στην Arsenal, στο παλιό Wembley. Είναι το πρώτο major εγχώριο τρόπαιο στην ιστορία της και σε εκείνον τον αγώνα η χάρη των φονικών ικανοτήτων του Hunter του χαρίζει ένα απ’ τα τρία πράγματα για τα οποία είναι πιο γνωστός, το ψευδώνυμο «Bite Yer Legs»! Μην ξεχνάτε, αυτή είναι η εποχή της επονομαζόμενης «Dirty Leeds».

Πόσο «βρώμικος» ήταν ο Hunter; Μάλλον όσο μπορούσε να γίνει, δεδομένων των ευκαιριών που του έδινε η θέση του αμυντικού. Αναφορικά με το ψευδώνυμο που του αποδόθηκε, είχε πει: «Δε το σκεφτόμουν ιδιαίτερα. Δε με έκανε πιο επιθετικό και σίγουρα ποτέ δε σκέφτηκα να προσπαθήσω να τιμήσω τον τίτλο. Και ήταν μία εποχή που πρακτικά έπρεπε να δολοφονήσεις για να αποβληθείς. Ο Revie πάντα μου έλεγε να κάνω ένα σκληρό τάκλιν την πρώτη φορά, επειδή ο διαιτητής ποτέ δε θα σε αποβάλει με την πρώτη. Το ονομάζαμε freebie. Θα χτυπούσα σκληρά, θα σήκωνα τον αντίπαλο, θα έλεγα συγγνώμη στον διαιτητή και μερικές φορές δεν θα τους ξανάβλεπες ποτέ».

Το στυλ της Leeds εκείνης της εποχής άλλωστε είναι γνωστό και έχουν λεχθεί πολλά γι’ αυτό από τους κατακριτές του, με μπροστάρη τον Brian Clough. Το περιστατικό που ήρθε να ταυτιστεί με τον Hunter ως το δεύτερο πράγμα για το οποίο είναι γνωστός, έλαβε χώρα το 1975. Τα «Παγώνια» επισκέπτονται τα «Κριάρια» της Derby στο παλιό τους στάδιο, Baseball Ground και το εκρηκτικό κι εύθραυστο ταμπεραμέντο του Άγγλου αμυντικού κάνει την εμφάνισή του, όταν ο ίδιος σε μία στιγμή εκτός φάσης, χτυπάει τον επιθετικό της Derby, Francis Lee. Επικρατεί αναταραχή, οι δύο εμπλεκόμενοι δέχονται από μία κάρτα, όμως πάνω που φαινόταν να καταλαγιάζει η ατμόσφαιρα, ο μικροκαμωμένος Lee παίρνει με τη σειρά του τη θέση του επιτιθέμενου κι ορμάει στον Hunter, χτυπώντας τον εναλλάξ με το αριστερό και το δεξί χέρι. Απ’ ότι φαίνεται μπορούσες να αποβληθείς και για μικρότερες παραβάσεις από δολοφονία, αφού ούτε η «ελεύθερη» φιλοσοφία της εποχής δεν ήταν αρκετή για να γλιτώσει τους παίκτες από τις κόκκινες κάρτες!

Με τα «Παγώνια», ο Hunter θα έφερνε το πρωτάθλημα στο Δυτικό Γιόρκσαϊρ άλλη μία φορά, το 1974, πάλι με τη Liverpool δεύτερη. Μοτίβο εμφανίστηκε και στα κύπελλα, αφού μετά από την νίκη επί της Arsenal στο League Cup το 1968, την κέρδισε ξανά και στο FA Cup το 1972, μάλιστα με το ίδιο σκορ 1-0. Οι επιτυχίες έφεραν φυσικά και παιχνίδια στην Ευρώπη. Εκτός από τα δύο Κύπελλα Εκθέσεων, η Leeds έφτασε δύο φορές σε τελικούς ευρωπαϊκών διοργανώσεων, όμως δεν κατάφερε να πιει νερό από την πηγή. Ως κυπελλούχος το 1972, συμμετείχε στο Κύπελλο Κυπελλούχων της επόμενης σεζόν και αφού απέκλεισε σε διπλούς αγώνες τις Ankaragücü, Carl Zeiss Jena, Rapid București και Hajduk Split , έφτασε στον περίφημο τελικό του Καυτατζογλείου με αντίπαλο την Milan! Οι αμφισβητούμενες αποφάσεις του Έλληνα διαιτητή, Χρήστου Μίχα, χτύπησαν το αίσθημα αδικίας των Άγγλων, και μία φάση στο 90′ ανάμεσα στον Hunter και τον Ιταλό Riccardo Sogliano, έφερε την αποβολή αμφότερων, πριν η Milan φύγει από τη Θεσσαλονίκη με το τρόπαιο στα χέρια.

Δύο χρόνια αργότερα, χωρίς τον Don Revie και μετά από τις 44 μέρες του Clough, με τον Jimmy Armfield στο τιμόνι, η Leeds πετάει μεταξύ άλλων εκτός της Barcelona στο Κύπελλο Πρωταθλητριών και ταξιδεύει στο Παρίσι, για τον μεγάλο τελικό με την Bayern Munich. Τα δύο γκολ των Γερμανών προς το τέλος του αγώνα δίνουν τον τίτλο στους Βαυαρούς, στερώντας την ευκαιρία από τον Hunter και την παρέα του για έναν τίτλο, τον οποίον η ομάδα δεν ξαναδιεκδίκησε έκτοτε, παρότι έφτασε κοντά δεκαετίες μετά, στα ημιτελικά της σεζόν 2000/01.

Ένα χρόνο μετά το Παρίσι και λίγο αφότου έχει ξεκινήσει το πρωτάθλημα κι έχει κάνει εννέα συμμετοχές με την Leeds, ο Hunter αλλάζει κατοικία. Μετά από 14 χρόνια στο Elland Road, 726 συμμετοχές και 21 γκολ, κατηφορίζει προς το Ashton Gate και την νεοφώτιστη Bristol City, που τον έκανε δικό της για 40,000 λίρες. Ενισχύει σημαντικά την άμυνα για τρεις σεζόν, κρατώντας την ομάδα στην κατηγορία. Αλλάζει ξανά φανέλα το 1979 και πηγαίνει στην Barnsley της Third Division. Εκεί κάνει μόνο 34 συμμετοχές, όμως μέχρι να αποσυρθεί από τον ρόλο του ποδοσφαιριστή το 1982, έχει αναλάβει ήδη και προπονητής της ομάδας, μένοντας στον πάγκο της ως το 1984, την οποία και βοήθησε να ανέβει στην Second Division! Πέρασε ακόμη τρία χρόνια στον πάγκο της Rotherham United και δύο σε αυτόν της Bradford City, πριν αποφασίσει να αφήσει πρόωρα τον ρόλο του προπονητή.

Το τρίτο γεγονός για το οποίο ήταν γνωστός, ήρθε αρκετά νωρίτερα από την απόσυρσή του, με την ομάδα που όλοι όσοι καλούνταν έπαιζαν με μεγάλη τους τιμή, την Εθνική Αγγλίας. Με αυτήν έπαιξε τον πρώτο του αγώνα ως αλλαγή τον Δεκέμβριο του 1965 στη Μαδρίτη κόντρα στην Ισπανία και το καλοκαίρι του 1966 ήταν μέλος της αποστολής που στέφθηκε παγκόσμια πρωταθλήτρια, χωρίς όμως να αγωνιστεί! Τον Οκτώβριο του 1973 η Αγγλία φιλοξένησε την Πολωνία για την τελευταία αγωνιστική των προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου και ήθελε μόνο νίκη για να πάρει το εισιτήριο για τα τελικά στην Δυτική Γερμανία.

Μετά από ένα πρώτο ημίχρονο χωρίς γκολ, στο 57′ ο Hunter επιταχύνοντας για ένα τάκλιν στο κέντρο του γηπέδου χάνει τον βηματισμό του και αφήνει κενό χώρο στον -μετέπειτα πρώτο σκόρερ του Μουντιάλ- Grzegorz Lato ο οποίος θα κάνει μπάσιμο και θα δώσει την ασίστ για το γκολ του Jan Domarski. Έξι λεπτά μετά ο επίσης θρύλος της Leeds, Allan Clarke, θα ισοφαρίσει με πέναλτι, όμως το σκορ θα μείνει ως έχει μέχρι το τέλος, αφήνοντας τον Hunter στις συνειδήσεις των οπαδών με το στίγμα του υπαίτιου, που η προ επταετίας πρωταθλήτρια κόσμου Αγγλία, δε θα πάει στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Το επόμενο έτος ο σκληροτράχηλος αμυντικός θα αποσυρθεί από την Εθνική μόλις στα 31 του, έχοντας κάνει 28 συμμετοχές κι έχοντας βρει δίχτυα τρεις φορές.

Ο ίδιος συνέχισε να υποστηρίζει ότι αυτή η φάση δε τον επηρέασε, δε τον ένοιαζε η γνώμη των άλλων για τις δυνατότητές του. «Είναι αστείο! Έπαιξα πάνω από 700 αγώνες για την Leeds, κάπου 120 για την Bristol City, αλλά ο κόσμος με θυμάται για τρία πράγματα. Norman bites yer legs, τις μπουνιές με τον Francis Lee και το γκολ από την Πολωνία». Ίσως απλά αυτή να ήταν η μοίρα της θέσης που επέλεξε να αγωνίζεται, ίσως επίσης να φταίει κι ο τρόπος που ο ίδιος, αλλά και η ομάδα προσέγγιζε τη θέση. Ο Hunter δεν ήταν τεχνίτης, ούτε ντριμπλαδόρος. «Το αφεντικό (σ.σ. ο Revie) μου έλεγε, Norman, θα κερδίζεις την μπάλα και θα τη δίνεις σε αυτούς που μπορούν να παίξουν. Κι αυτοί ήταν ο Jonny Giles, ο Billy Bremner, ο Eddie Gray, ο Terry Cooper και άλλοι σαν αυτούς. Όχι και κακές επιλογές, ε;».

Υπάρχει όμως και η πιθανότητα η δήλωση με τα τρία πράγματα για τα οποία τον θυμάται ο κόσμος να αδικεί προσωπικές διακρίσεις, στις οποίες έφτασε ο Norman. Το 1974, στο δεύτερο πρωτάθλημα της Leeds, ήταν η πρώτη χρονιά που ξεκίνησε να αποδίδεται το βραβείο του κορυφαίου ποδοσφαιριστή στην χώρα και ήταν ο Hunter αυτός που τιμήθηκε την πρώτη χρονιά! Το 1998 η Football League δημοσίευσε τους 100 καλύτερους παίκτες που αγωνίστηκαν ποτέ στην Αγγλία, και φυσικά το όνομά του ήταν ανάμεσα στους εκλεκτούς.

Η σχέση του με την Leeds δεν έσβησε ποτέ. Λίγα χρόνια μετά την παραίτησή του από τους πάγκους, ξεκίνησε να δουλεύει στον τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό του BBC, ως σχολιαστής των αγώνων της ομάδας, θέση που κράτησε μέχρι και φέτος! Συχνά έκανε την εμφάνισή του σε αγώνες στο Elland Road και συμμετείχε σε συνέδρια και events της ομάδας. Στην δυτική εξέδρα του γηπέδου, υπάρχει άλλωστε σουίτα που φέρει το όνομά του.

Τον περασμένο Οκτώβριο, ο Hunter δήλωσε πως «θα ήταν όνειρο για μένα να δω την Leeds πίσω στην Premier League, όσο ζω». Δυστυχώς όμως ο κορωνοϊός είχε άλλα σχέδια, αφού σε πρώτη φάση έβαλε στον πάγο την πορεία της Leeds προς την άνοδο, εννέα αγωνιστικές πριν το τέλος, και σε δεύτερη πήρε τη ζωή του «Bite Yer Legs», πριν προλάβει να πανηγυρίσει με τους φίλους της ομάδας τον πολυπόθητo προβιβασμό. Ίσως να το κάνει όπως και να ‘χει, παρέα με όλους τους υπόλοιπους «Loiners» που έχουν φύγει για τον ίδιο προορισμό! Rest in Peace, Norman!

ΠΗΓΗ: eyap.gr