Ορισμός της αυτοκαταστροφής! Εγκλωβισμένος σε φαύλο κύκλο αυτοχειρίας ο ΠΑΟ

Στην «αιώνια επιστροφή» του Νίτσε, όπως την παρουσίασε στο «Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα», ο κόσμος δεν εξελίσσεται γραμμικά αλλά κυκλικά. Τα γεγονότα, οι χαρές και οι καταστροφές, επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά, σαν μια αδυσώπητη μοίρα που παγιδεύει τον άνθρωπο στο ίδιο σημείο. Δεν υπάρχει διαφυγή· η πρόκληση είναι να βρεις τη δύναμη να αποδεχθείς αυτή την επιστροφή, ακόμη και αν σε βυθίζει στην ίδια τραγωδία.

Αυτό ακριβώς θυμίζει ο φετινός Παναθηναϊκός! Ζει την ίδια ιστορία ξανά και ξανά. Σκοράρει πρώτος, κυριαρχεί, φτιάχνει προϋποθέσεις νίκης, και όμως στο κρίσιμο δεκάλεπτο επιστρέφει στο ίδιο μοτίβο: διάλυση, κατάρρευση, ανατροπή. Είναι σαν να βιώνει την «αιώνια επιστροφή» της αυτοκαταστροφής, δεμένος σε έναν κύκλο που επαναλαμβάνεται με μαθηματική ακρίβεια.

Ο Παναθηναϊκός λοιπόν, όπως επανεπιβεβαιώθηκε στο ματς με τη Γκόου Αχέντ Ίγκλς, μοιάζει να έχει εγκλωβιστεί σε έναν φαύλο κύκλο «νιτσεϊκής» αυτοκαταστροφής, που από μεμονωμένο περιστατικό μετατρέπεται σε σταθερό μοτίβο. Όταν συμβαίνει μία φορά, όπως στην πρεμιέρα με τον Λεβαδειακό (1-1 με γκολ στο 87’), μπορείς να το δικαιολογήσεις ως ατυχία. Όταν όμως ακολουθεί δεύτερη περίπτωση, όπως απέναντι στην Κηφισιά (ήττα 3-2 από 2-1 στο 79’), αρχίζεις να βλέπεις ένα μοτίβο. Και όταν επαναλαμβάνεται για τρίτη φορά, όπως στο ΟΑΚΑ με την Γκόου Αχέντ Ίγκλς, τότε η κατάσταση καταντάει αηδία.

Ο Παναθηναϊκός προηγήθηκε, κυριάρχησε, δημιούργησε 33 τελικές και έχασε ένα παιχνίδι που φαινόταν δικό του. Μέσα σε έξι λεπτά (75’-81’) πέταξε στα σκουπίδια το καλό πρώτο ημίχρονο, τις συνεργασίες, τις ευκαιρίες και κυρίως την εικόνα μιας ομάδας που μπορούσε να ελέγξει την αναμέτρηση. Τα δύο γκολ ήρθαν με τον ίδιο τρόπο: αεροδιάδρομος από δεξιά, σέντρα του Τζέιμς σχεδόν ανενόχλητου, κεφαλιά του Σμιτ. Μια αμυντική επανάληψη που δείχνει διάλυση και έλλειψη αντίδρασης.

Το πιο απογοητευτικό είναι ότι όλα αυτά έγιναν απέναντι σε μια ομάδα χωρίς ιδιαίτερη ευρωπαϊκή ταυτότητα. Χωριό της Ολλανδίας, διαβάσαμε να το αποκαλούν σε σχόλιά τους κάποιοι οπαδοί, επειδή μιλάμε για μια ομάδα που στον χάρτη του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου παραμένει άγνωστη. Έλα όμως που και τα χωριά παίζουν μπάλα και οι ελληνικές ομάδες αργού να το συνειδητοποιήσουν, όταν παίζουν μαζί τους στην Ευρώπη. Το ότι ο Παναθηναϊκός εμφανίστηκε τόσο αφελής, χάνει το δικό του προβάδισμα και ξοδεύει μια ολόκληρη βραδιά γεμάτη ευκαιρίες, είναι ο ορισμός της αυτοχειρίας.

Δεν υπάρχει πια το εύκολο θύμα στον Παναθηναϊκό... 

Δεν έχει πια καμία σημασία να σταθεί κανείς στο καλό πρώτο ημίχρονο ή στην επιθετική διάθεση. Ο Παναθηναϊκός μπορούσε να σκοράρει δύο γκολ, είχε ρυθμό, είχε κυκλοφορία, είχε συνδυασμούς. Όλα αυτά, όμως, χάνονται μέσα στη συνολική εικόνα της κατάρρευσης. Η ιστορία είναι ίδια: σκοράρει, δεν «κλειδώνει» το παιχνίδι, εξαφανίζεται για δέκα λεπτά και στο τέλος τιμωρείται.

Ο Τουμπά δεν μπόρεσε να μαρκάρει τον Σμιτ ούτε στη μία ούτε στην άλλη φάση, ενώ η δεξιά πλευρά έμοιαζε ανύπαρκτη – ούτε ο μπακ, ούτε ο εξτρέμ, ούτε χαφ βρέθηκαν να καλύψουν τον χώρο. Εικόνα αμυντικής αφέλειας που δεν διορθώθηκε εγκαίρως.

Και στην επίθεση; Από τις 33 τελικές, οι περισσότερες ήταν βεβιασμένα σουτ εκτός περιοχής, χωρίς πλάνο, χωρίς λογική, την ώρα που υπήρχαν επιλογές για πάσα σε καλύτερη θέση. Μια ομάδα που αντί να παίξει σοβαρά, αναζήτησε ήρωες. Ο καθένας προσπαθούσε να γίνει πρωταγωνιστής, με αποτέλεσμα να μην καθαρίσει το ματς όταν μπορούσε.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει πια το «εύκολο θύμα» για να δικαιολογήσεις την εικόνα. Ο Ρουί Βιτόρια έφυγε, άλλαξε ο προπονητής, αλλά οι παίκτες παραμένουν οι ίδιοι. Και δείχνουν ανεπίδεκτοι μαθήσεως. Δεν έμαθαν από τα λάθη τους με Λεβαδειακό, δεν έμαθαν με Κηφισιά, δεν έμαθαν ούτε χθες.

Για τον κόσμο του Παναθηναϊκού, η κατάσταση είναι αφόρητη. Δεν ζητάει θαύματα, αλλά κανονικότητα: μια ομάδα που μπαίνει, παίζει, κερδίζει, προχωρά. Όχι μια ομάδα που προσφέρει αναλαμπές και τρεις εβδομάδες απογοήτευσης. Οι αποδοκιμασίες στο ΟΑΚΑ ήταν αναμενόμενες και απόλυτα κατανοητές.

Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: χωρίς σερί νικών, ο Παναθηναϊκός δεν μπορεί να ηρεμήσει, ούτε να διεκδικήσει τίτλους ή ευρωπαϊκή προοπτική. Το πρόβλημα είναι βαθύτερο, οργανωτικό και ποδοσφαιρικό. Η αυτοκαταστροφή δεν είναι απλώς θέμα συγκυρίας, αλλά νοοτροπίας.

Τα πράγματα είναι απλά! Αν δεν αλλάξει άμεσα η προσέγγιση, αν δεν υπάρξει σοβαρότητα στην άμυνα, καθαρό μυαλό στην επίθεση και πνευματική σταθερότητα, τότε οι πιθανότητες επιτυχίας θα παραμένουν ελάχιστες. Ο Παναθηναϊκός θα συνεχίσει να δείχνει άρρωστος οργανισμός που αντί να χτίζει, γκρεμίζει μόνος του τα πάντα.

Ο Κόντης ξέροντας, ότι δεν έχει την πολυτέλεια να κλάψει πάνω από το χυμένο γάλα, το έθεσε ορθά κοφτά. «Προσπαθήσαμε πάρα πολύ για να πάρουμε κάτι θετικό από το παιχνίδι. Να σηκώσουμε το κεφάλι ψηλά, είναι άδικο για τα παιδιά, έχουν κάνει μια πολύ μεγάλη προσπάθεια, το αποτέλεσμα δεν αντιπροσωπεύει την εικόνα του αγώνα. Έχουμε ένα δύσκολο παιχνίδι την Κυριακή με τον Ατρόμητο πρέπει να σκεφτόμαστε μόνο αυτό το παιχνίδι. Θα διορθώσουμε τα λάθη μας για να βελτιωθούμε. Δουλειά και να συνεχίσουμε την προσπάθεια», ήταν το μήνυμα του Έλληνα τεχνικού μετά την ήττα.

Το ερώτημα που έθετε ο Ζαρατούστρα στον άνθρωπο – «αν αυτό το ίδιο πράγμα έπρεπε να το ζήσεις ξανά και ξανά, θα το άντεχες;» – ταιριάζει απόλυτα σε αυτό που ζει ο απλός οπαδός του «Τριφυλλιού». Γιατί το μαρτύριο του Παναθηναϊκού δεν είναι μια μεμονωμένη ήττα! Είναι το βάρος ότι θα την ξαναζήσει, ξανά και ξανά, μέχρι να σπάσει ο κύκλος της αυτοκαταστροφής. Ποιός όμως θα αναλάβει αυτό το έργο;