Γιατί το Ισραήλ επιτέθηκε τώρα στο Ιράν;

Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF), σε επίσημη ανακοίνωση που εκδόθηκε λίγο μετά την έναρξη των επιθέσεων του Ισραήλ στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, χαρακτήρισαν τη χρήση βίας ως «προληπτικό χτύπημα».

Γιατί προληπτικό; Επειδή, σύμφωνα με την εκτίμηση των αρχηγών ασφαλείας του Ισραήλ, το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του Ιράν είχε προχωρήσει σε σημείο που αποτελούσε υπαρξιακή απειλή, από ένα καθεστώς που δηλώνει ανοιχτά την επιδίωξή του να καταστρέψει το Ισραήλ. Μετά από χρόνια υποσχέσεων για στρατιωτική δράση, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου του IDF, Εγιάλ Ζαμίρ, σε δήλωση προς το έθνος, ανέφερε ότι η κατάσταση είχε «φτάσει στο σημείο χωρίς επιστροφή».

Ο πυρηνικός ελεγκτικός οργανισμός του ΟΗΕ έχει επισημάνει το επιταχυνόμενο πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν. Ο Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, σε προηχογραφημένο βίντεο που εκδόθηκε κατά τη διάρκεια της ισραηλινής επίθεσης, ανέφερε ότι το καθεστώς διαθέτει πλέον αρκετό εμπλουτισμένο ουράνιο για εννέα πυρηνικά όπλα.

Όπως γνωρίζει καλά το Ισραήλ, το Ιράν διαθέτει πυραύλους που μπορούν να πλήξουν οποιοδήποτε σημείο στη χώρα.

Και, όπως είπε ο Νετανιάχου, το Ιράν έχει προχωρήσει σε πρωτοφανή βήματα προς την «οπλοποίηση» — την κατασκευή της βόμβας.

Σύμφωνα με την εκτίμηση του ισραηλινού συστήματος ασφαλείας, ο αριθμός των «εννέα βομβών» μπορεί να είναι υποεκτίμηση, η διαδικασία εμπλουτισμού μπορεί να είναι ακόμη πιο προχωρημένη από ό,τι έχει αναφέρει η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, και η διαδικασία οπλοποίησης περιλαμβάνει προηγμένες δοκιμές τις τελευταίες ημέρες.

Στόχος των ισραηλινών χτυπημάτων είναι να προκαλέσουν σοβαρή ζημιά στις δυνατότητες πυρηνικών όπλων του Ιράν — συμπεριλαμβανομένων βασικών εγκαταστάσεων και κρίσιμων διοικητών — και έτσι να αποτραπεί η αντιληπτή υπαρξιακή απειλή. Η εκτίμηση του συστήματος ασφαλείας είναι ότι αυτή ήταν η σωστή και απαραίτητη στιγμή για το χτύπημα — πριν το Ιράν ανακατασκευάσει τις άμυνες που καταστράφηκαν στην πολύ λιγότερο δραματική επίθεση του Ισραήλ τον περασμένο Οκτώβριο, και σε μια στιγμή που οι πληροφορίες για το ιρανικό πρόγραμμα θεωρούνται ιδιαίτερα ισχυρές.

Ενώ ο Νετανιάχου μίλησε για την επικείμενη απελευθέρωση του ιρανικού λαού από την τυραννία, ο στόχος δεν είναι η άμεση πρόκληση αλλαγής καθεστώτος. Πράγματι, το σύστημα ασφαλείας μιλά μόνο για την αποτροπή του κινδύνου που θέτει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, χωρίς να καυχιέται για την πλήρη καταστροφή κάθε πτυχής του προγράμματος.

Ο Νετανιάχου αναφέρθηκε επίσης στο δραματικά επεκτεινόμενο πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν, με σχέδια για την παραγωγή χιλιάδων πυραύλων τα επόμενα χρόνια.

Πέρα από την πυρηνική απειλή, αυτοί οι πυραύλοι από μόνοι τους θα αποτελούσαν υπαρξιακό κίνδυνο, ικανό να υπερβεί τις στρατιωτικές άμυνες του Ισραήλ, όπως έχει εκτιμήσει το σύστημα ασφαλείας.

«Δεν μπορούμε να αφήσουμε αυτές τις απειλές για την επόμενη γενιά», δήλωσε ο Νετανιάχου, «γιατί αν δεν δράσουμε τώρα, δεν θα υπάρξει επόμενη γενιά».

Ο Ζαμίρ το εξέφρασε πιο συνοπτικά. Η επίθεση, είπε, ήταν «άμεση επιχειρησιακή ανάγκη» — επιτακτική, όπως είπε, «για την απομάκρυνση της στρατηγικής απειλής και τη διασφάλιση του μέλλοντός μας».

Και οι δύο προειδοποίησαν το κοινό ότι έρχονται δύσκολες και σύνθετες μέρες, υποδεικνύοντας ότι το Ισραήλ μπορεί να αντιμετωπίσει εκτεταμένες ιρανικές πυραυλικές επιθέσεις, σε μεγαλύτερη κλίμακα από τις δύο επιθέσεις με ιρανικά drones και πυραύλους πέρυσι.

Ο Νετανιάχου επαίνεσε τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τη «σταθερή του στάση» — παρόλο που ο Τραμπ αυτή την εβδομάδα προέτρεψε δημοσίως το Ισραήλ να μην επιτεθεί στο Ιράν και να δώσει λίγο περισσότερο χρόνο στη διπλωματία.

Μέχρι τη στιγμή που γράφεται αυτό, η έκταση του συντονισμού μεταξύ Ισραήλ και ΗΠΑ δεν είναι απολύτως σαφής, αν και αναφέρεται ότι το Ισραήλ ενημέρωσε εκ των προτέρων τη διοίκηση Τραμπ. Μέχρι στιγμής, δεν πιστεύεται ότι οι ΗΠΑ παίζουν άμεσο ρόλο στην επίθεση, παρόλο που είναι γνωστό ότι η εμπλοκή των ΗΠΑ θα επέτρεπε μια σημαντικά πιο καταστροφική επίθεση.

Παρ’ όλα αυτά, η πεποίθηση στο ισραηλινό σύστημα ασφαλείας είναι ότι οι ΗΠΑ θα σταθούν στο πλευρό του Ισραήλ, όποτε και αν χρειαστεί.