Πολύ συχνά έχω αναφερθεί στη διαρκώς αυξανόμενη σπουδαιότητα που έχει αποκτήσει η ανάλυση των δεδομένων στο ποδόσφαιρο. Γράφει ο Χρίστος Χαραλαμπόπουλος.
Αυτό το γεγονός, κατά τη γνώμη μου, έχει κάνει το παιχνίδι πολύ πιο σύνθετο ακόμη και για τους αθλητικογράφους που παρακολουθούν την εξέλιξή του πολύ στενά. Και αυτή η δυσκολία έγκειται στο γεγονός ότι υπάρχει στα χέρια των προπονητικών επιτελείων -τουλάχιστον των ομάδων που αγωνίζονται σε υψηλό επίπεδο- ένας τεράστιος όγκος δεδομένων και συμπερασμάτων, που διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό τις επιλογές τους, στα οποία δεδομένα, δεν έχουμε πρόσβαση.
Το γεγονός ότι τα media δεν καλύπτουν στην έκταση που αναλογεί αυτό το μέρος της φυσιογνωμίας του σύγχρονου ποδοσφαίρου -για την ακρίβεια, περιορίζονται στην παρουσίαση των στατιστικών δεδομένων που είναι σε όλους προσβάσιμα- δεν βοηθά στην κατανόηση της σπουδαιότητάς του. Και αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, την τελευταία δεκαετία, έχουμε να κάνουμε με την αυξανόμενη έκταση αυτού του φαινομένου. Η επαρκής συγκέντρωση δεδομένων και η ακριβής ερμηνεία τους δεν κερδίζουν τα παιχνίδια. Ομως, επιτρέπουν σε ποδοσφαιριστές και ομάδες να διορθώσουν στοιχεία στα οποία μειονεκτούν και να βελτιωθούν, επιτυγχάνοντας καλύτερα αποτελέσματα και μεγιστοποιώντας τα κέρδη τους.
Παράλληλα, επιτρέπει στις ομάδες να «διαβάσουν» καλύτερα τους αντιπάλους τους και να εκμεταλλευθούν τις αδυναμίες τους. Αυτό, βέβαια, σε ορισμένες περιπτώσεις δημιουργεί άλλης μορφής επιπλοκές. Στη διάρκεια του περασμένου Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, το καλοκαίρι του 2012, ο επικεφαλής της ομάδας στατιστικής ανάλυσης της εθνικής Ισπανίας παραπονιόταν επειδή η κατασκοπεία που έκανε στους αντιπάλους τους, δεν απέδιδε αφού όλοι προσάρμοζαν το παιχνίδι τους επάνω σε αυτό της εθνικής Ισπανίας. Αλλαζαν τρόπο παιχνιδιού, δηλαδή.
Η πολύ αργή είσοδος της στατιστικής ανάλυσης στην ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική πραγματικότητα, σε σχέση με εκείνην στα αμερικανικά σπορ, μπορεί να υπογραμμιστεί και από το γεγονός ότι η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Αγγλίας απέκτησε ομάδα στατιστικής ανάλυσης μόλις τον Σεπτέμβριο το 2010. Και αυτό ενώ η Πρέμιερ Λιγκ από το 2005 είχε αρχίσει να επενδύει στη στατιστική ανάλυση, που ας μην ξεχνάμε ότι την έφερε στην αγγλική πραγματικότητα ο Αρσέν Βενγκέρ. Η ανάλυση των δεδομένων δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, όπως θα νόμιζαν πολλοί. «Ελα μωρέ, ένα προγραμματάκι στον υπολογιστή είναι», έχω ακούσει πολλούς να μου λένε, πιστεύοντας πως είναι κάτι σαν το Football Manager που δείχνει εξωφρενικά χρηστικό για εκείνον που παίζει.
Οι αλήθειες του Μπίρχοφ
Ο χρήστης του παιχνιδιού αγνοεί σε μεγάλο βαθμό την τρομακτική δουλειά που έχει γίνει στη συγκέντρωση δεδομένων με τα οποία τροφοδοτείται το παιχνίδι. Οι ομάδες πληρώνουν πολύ ακριβά τις εταιρείες που συγκεντρώνουν τα δεδομένα -άρα, η γενικευμένη πρόσβαση ειναι αδύνατη- και εναπόκειται στις ίδιες τις ομάδες να τα ερμηνεύσουν. Μια τέτοια προσπάθεια απαιτεί ώρες μελέτης και ανθρώπους με γνώση του αντικειμένου, προκειμένου να βγουν χρήσιμα συμπεράσματα. Εξακόσια δευτερόλεπτα, δέκα παίκτες, και τρεις μπαλιές είναι όλα όσα χρειάζονται, σύμφωνα με τον μάνατζερ της γερμανικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας, Ολιβερ Μπίρχοφ, για τη δημιουργία επτά εκατομμυρίων σημείων δεδομένων που θα δημιουργηθούν και πρέπει να αναλυθούν. Επτά εκατομμύρια σημεία δεδομένων σε δέκα λεπτά κάνουν τα δεδομένα ενός ενενηντάλεπτου αγώνα να φαντάζουν χαοτικός αριθμός.
Το ερώτημα που τίθεται πια για την ανάλυση δεδομένων δεν είναι το «πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα δεδομένα;», αλλά «ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να τα να χρησιμοποιήσουμε;». Η adidas, η SAP AG, μία γερμανική εταιρεία παραγωγής λογισμικού, και η γερμανική ποδοσφαιρική ομοσπονδία συνεργάζονται στενά στον τομέα ανάλυσης δεδομένων και από την αγωνιστική εικόνα της εθνικής Γερμανίας μπορούμε να υποθέσουμε ότι κάτι καλό κάνουν. Ο Μπίρχοφ ως επικεφαλής μάνατζερ των εθνικών ομάδων και συνεργάτης του Γιόαχιμ Λεβ, είναι και ο σύνδεσμος με την εταιρεία SAP με την οποία η ομοσπονδία, όπως είπε σε μία συνέντευξή του ο Μπίρχοφ στο ESPN, συνεργάζεται για «να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν μια σειρά από τεχνολογικές λύσεις που θα βοηθήσουν την εθνική ομάδα να βελτιώσει την απόδοσή της, εντός γηπέδου».
Το «μυστικό» πρόγραμμα
Οι λύσεις στη χρήση λογισμικού που προσφέρονται στην εθνική Γερμανίας για την ανάλυση δεδομένων βοηθούν τους πάντες. Από γυμναστές, προπονητές, σκάουτερ μέχρι τους γιατρούς της ομάδας. Ομως, το μεγάλο όπλο της ομάδας είναι η εφαρμογή SAP Hana, ένα πρόγραμμα πολύ υψηλής ταχύτητας και ακρίβειας στην ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων, σε πραγματικό χρόνο. Δεν είναι μόνο οι προπονητές και οι γυμναστές που επεξεργάζονται τον τεράστιο όγκο των πληροφοριών, με τρόπο που κάνει εύκολη την εφαρμογή των συμπερασμάτων, είναι που και οι ποδοσφαιριστές κατανοούν ευκολότερα. Μάλιστα, το πρόγραμμα μπορεί να κατηγοριοποιεί και να προσωποποιεί τις πληροφορίες σε τέτοιο βαθμό, που μπορεί πλέον να τις διαβιβάσει στα κινητά των παικτών. Ο Μπίρχοφ ανέφερε το παράδειγμα του Μπόατενγκ που πήρε στο κινητό του όλες τις πληροφορίες που είχε ζητήσει για την ανάλυση των κινήσεων του Κριστιάνο Ρονάλντο, μέσα στην περιοχή. Το πόσο όλα αυτά μπορούν να βοηθήσουν ουσιαστικά την εθνική Γερμανίας, θα το μάθουμε την Κυριακή.
ΠΗΓΗ: SportDay
Ακολουθήστε το sportdog.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις αθλητικές ειδήσεις