Ως σκεπτικό, και μάλιστα τέτοια μέρα μπορεί να μοιάζει μ’ ένα συνονθύλευμα ασυνάρτητων λέξεων και προτάσεων. Αλλά έτσι ακριβώς είναι: οι Ιταλοί ούτε καν θυμούνται μία ακόμη από τις δεκάδες λανθασμένες στρατηγικές του «Duce».

 Από την άλλη όμως δεν ξεχνούν την ημερομηνία που ο Γκαλεάτσο Τσάνο, πεθερός του Μουσολίνι γιατί είχε παντρευτεί την κόρη του Έντα, Κόμης, Βαρόνος και Υπουργός Εξωτερικών της φασιστικής Κυβέρνησης έριξε στη 2η εθνική τη Νάπολι για να σώσει την ομάδα της γενέτειράς του Λιβόρνο.

 Η ειρωνεία της τύχης είναι, πως η συγκεκριμένη ποδοσφαιρική ομάδα (της ομώνυμης πόλης όπου το 1921 ιδρύθηκε το άλλοτε ιστορικό κομμουνιστικό κόμμα «Pci»), με τα χρόνια εξελίχθηκε στην πλέον εξτρεμιστική και αριστερή ολόκληρης της Ιταλίας. Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, που κάποτε ο Κάρλο Ματσόνε, ένας από τους αείμνηστους προπονητές της είχε πει στους παίκτες του το αμίμητο: «Σέβομαι απόλυτα ότι είστε όλοι σας αριστεροί, αλλά σας ικετεύω, κάποιες φορές προσπαθήστε να παίξετε μπάλα και από τα δεξιά».

 Τον Μουσολίνι, λοιπόν οι Ιταλοί τον φοβόντουσαν, αλλά σε καμία περίπτωση δεν τον σέβονταν. Το απέδειξαν εξάλλου εμπράκτως και αμέσως μετά τη δολοφονία του όταν χιλιάδες κόσμου περίμενε υπομονετικά, με τις ώρες να φτύσει το, κρεμασμένο ανάποδα πτώμα του στο Piazzale Loreto, στο Μιλάνο.

 Στον «Duce» οι Ιταλοί είχαν ρίξει την ευθύνη για τις αποτυχημένες εκστρατείες σε Γιουγκοσλαβία, Λιβύη και Αβησσυνία, τη σημερινή Αιθιοπία. Για την ίδρυση του «Άξονα» φιλίας με τον Χίτλερ, όπως για το γεγονός ότι ονειρευόταν να γίνει… Χίτλερ στη θέση του Γερμανού δικτάτορα. Μία ακόμη, λοιπόν αποτυχία όπως η καθαρή ήττα στα ελληνοαλβανικά σύνορα περιγράφτηκε από τα βιβλία Ιστορίας ως μία εντελώς βλακώδης επίδειξη πλήρους ανικανότητας προς τον Χίτλερ που μόλις είχε εισβάλλει στη Γαλλία.

 Για τους Ιταλούς, όμως τέτοια μέρα, αλλά του ’41 αποτυπώθηκε για πάντα στα ποδοσφαιρικά αλμανάκ ως την ημέρα που ο πανίσχυρος τότε Τσάνο έριξε με δόλιο τρόπο τη Νάπολι στη 2η κατηγορία καταφέρνοντας να σώσει την αγαπημένη του Λιβόρνο.

 Την τελευταία αγωνιστική εκείνου του πρωταθλήματος, η Νάπολι έπαιζε στην Τζένοβα και η Λιβόρνο στο Μιλάνο με τη Μίλαν. Ο Τσάνο κάλεσε τη μία μέρα στη Ρώμη τους εκπροσώπους της Τζένοα τάζοντάς τους γη και ύδωρ εάν νικούσαν τη Νάπολι. Και την επομένη τους εκπροσώπους της Μίλαν προειδοποιώντας τους ότι, εάν νικούσαν τη Λιβόρνο θα είχανε άσχημα ξεμπερδέματα: όχι μόνο οι ίδιοι, αλλά και οι οικογένειές τους. Τι συνέβη; Συνέβη ότι η Λιβόρνο νίκησε 0-2 στο Μιλάνο, η Τζένοα 3-0 τη Νάπολι, οι «Partenopei» έπεσαν, ενώ η Λιβόρνο σώθηκε μ’ έναν πόντο διαφορά.

 Κρίμα, που «λέει» ο λόγος που οι δολοπλοκίες του Τσάνο πήγαν στράφι και τσάμπα. Ο ίδιος, τρία χρόνια αργότερα συνελήφθη και τουφεκίστηκε για εσχάτη προδοσία γιατί είχε εισχωρήσει στην αντιπολίτευση του Ντίνο Γκράντι. Ενώ η Λιβόρνο, σήμερα στην 3η κατηγορία, από κει που έπαιζε στο γήπεδο «Edda Ciano Mussolini»  εξελίχθηκε στην πλέον επαναστατική και εξτρεμιστική ομάδα της ιταλικής μπάλας, με το πρόσωπο του Τσε Γκεβάρα στις σημαίες της και επίσημο ύμνο το «Bella Ciao»…             

Γκαλεάτσο Τσάνο Πόλεμος του ’40 Μουσολίνι Λιβόρνο Νάπολι