Facebook Pixel Και όμως, το πέναλτι το εφεύρε... τερματοφύλακας!
| 2023-02-07 21:01:00

Και όμως, το πέναλτι το εφεύρε... τερματοφύλακας!

του Αλεσσάντρο Μερκιόρι
Και όμως, το πέναλτι το εφεύρε... τερματοφύλακας!

Από μόνος του, ο τίτλος φτάνει και περισσεύει για να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος «μαζοχισμού» της ανθρώπινης φύσης. Ποιος να το περίμενε, εξάλλου ότι την «θανατική ποινή του ποδοσφαίρου», την «εσχάτη των ποινών», τη «ρώσικη ρουλέτα της μπάλας» υπήρξε έμπνευση ενός γκολκίπερ, δηλαδή του ιδίου του «θύματος»: του Ιρλανδού Ουϊλιαμ Μακ Κραμ, λαμπρού φοιτητή του Τρίνιτι Κόλετζ, αλλά και τερματοφύλακα, στον ελεύθερο χρόνο του της Μίλφορντ Έβερτον.

 Βρισκόμαστε στα τέλη του ‘800 στη Βόρεια Ιρλανδία, 70χλμ από το Μπέλφαστ και στην Κομητεία του Όλμαργκ όπου μεταξύ του 1885 και του 1890 ο Μακ Κραμ, γιος ενός εκατομμυριούχου εμπόρου, που ύστερα έμεινε απένταρος λόγω του Κραχ της Ουόλ Στριτ, αρεσκόταν να περνάει την ώρα του κάτω από τα δοκάρια της Μίλφορντ. Επειδή όμως είχε απηυδήσει από την «αναρχία», τον χαμό και τον συνωστισμό μες στην περιοχή του, ξαφνικά διέκοψε μία μέρα το παιχνίδι, πήρε τη μπάλα στα χέρια του, την τοποθέτησε στις 12 γιάρδες (10.97 μέτρα) μακριά και κεντρικά από το τέρμα του κι αυτό ήταν. Από εκείνη τη στιγμή, όποιος αμυντικός έκανε φάουλ, μες στην περιοχή, σε επιτιθέμενο, οι αντίπαλοι θα είχαν το δικαίωμα ενός «ελεύθερου σουτ», όπως αρχικά είχε ονομαστεί, χωρίς δηλαδή κανενός είδους εμποδίου ανάμεσα στον παίκτη και τον τερματοφύλακα.    

 Επί χρόνια η εφεύρεση του Μακ Κραμ υπήρξε αντικείμενο χλευασμού κι απορίας, ωστόσο σταδιακά κρίθηκε η πλέον δίκαιη και δημοκρατική υποχρεώνοντας, στις 2 Ιουνίου του 1891, σε ξενοδοχείο της Γκλασγκόβης τα μέλη του International Board of Football να ξανά γράψουν την Ιστορία και να συμπεριλάβουν το πέναλτι στον επίσημο κανονισμό του ποδοσφαίρου.

 Το πρώτο γκολ, με πέναλτι το πέτυχε στις 14 Σεπτεμβρίου του 1891 κάποιος Τζόσεφ Χιλθ στο 5-0 με το οποίο οι Ουόντερερς είχαν νικήσει την Άκρινγκτον Στάνλει. Έκτοτε, η «θανατική ποινή του ποδοσφαίρου», όπως το είχε ονομάσει ο Ισπανός ποιητής Καμίλο Χοσέ Θέλα θα γινόταν ο εφιάλτης του τερματοφύλακα και το όνειρο του οποιουδήποτε τοποθετήσει τη μπάλα στην άσπρη βούλα, περιμένοντας να το μετατρέψει σε πραγματικότητα.  

 Στην Ιστορία από τα 10,97 μέτρα έμειναν αξέχαστα το «κουτάλι», με την έννοια του σκαψίματος της μπάλας με το οποίο ο Άντονιν Πανένκα ξεγέλασε στον τελικό του Euro ’76, στο Βελιγράδι τον Γερμανό Σεπ Μάγιερ χαρίζοντας στην τότε Τσεχοσλοβακία ένα απρόσμενο τρόπαιο.

 Διάσημο, αλλά για διαφορετικό λόγο έμεινε και το πέναλτι του Ρομπέρτο Μπάτζο στον τελικό του Μουντιάλ ’94, με τη Βραζιλία. Το παράδοξο είναι πως ήταν το πρώτο, και μοναδικό χαμένο πέναλτι στην καριέρα του μεγάλου Ιταλού «10αριού». Δεν ήταν φυσικά ο πρώτος, ούτε κι ο τελευταίος: πέναλτι έχουν χάσει κι ο Πελέ, ο Μαραντόνα, ο Πλατινί, ο Ζίκο, ο Σόκρατες. Επειδή όμως η μοίρα συνηθίζει να παίζει τέτοια παιχνιδάκια στο ποδόσφαιρο, το εξίσου παράδοξο αντίθετα είναι πως το μοναδικό εύστοχο πέναλτι στην καριέρα του Φάμπιο Γκρόσο θα χάριζε το 2006 στην Ιταλία το παγκόσμιο κύπελλο σε βάρος των Γάλλων. Όσον αφορά το Μουντιάλ, το πρώτο πέναλτι που χτυπήθηκε ποτέ στην ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου σφυρίχτηκε από τον Ουρουγουανό διαιτητή Τεχάντα, υπέρ του Χιλιανού Κάρλος Βιντάλ ο οποίος όμως, υπό το βάρος του λογικού άγχους το’ χασε. Μία ώρα αργότερα, πάντα της 19ης Ιουλίου του 1930 το πρώτο γκολ, από πέναλτι πετύχαινε ο Μεξικανός Μανουέλ Ρόσας δεν έχει σημασία εάν στην ήττα, με 3-6 από την Αργεντινή.  

 Ιστορικές έμειναν κι οι 4 αποκρούσεις του Ρουμάνου τερματοφύλακα της Στεάουα Βουκουρεστίου, Χέλμουτ Ντουκαντάμ στον τελικό του ευρωπαϊκού Super Cup ’86 με τη Μπαρτσελόνα. Οι τρεις του Φραντσέσκο Τόλντο στον ημιτελικό του Euro 2000, στο Άμστερνταμ με την οικοδέσποινα Ολλανδία. Το ένα, κατά τη διάρκεια του αγώνα, τα δύο στη διαδικασία των πέναλτι: καθόλου άσχημα για έναν τερματοφύλακα που είχε κληθεί άρον άρον, από τον πάγκο ν’ αντικαταστήσει τον τραυματία Μπουφόν.

 Υπήρξαν, φυσικά κι οι τερματοφύλακες «γκολτζήδες»: ο Βραζιλιάνος Ροζέριο Τσένι πέτυχε 69 γκολ στην καριέρα του, είτε με πέναλτι, είτε με απευθείας φάουλ, τα περισσότερα με τα… γάντια της Σάο Πάολο. Στα 67 γκολ είχε σταματήσει ο Παραγουανός Τσιλαβέρτ, σκόρερ 3 γκολ σ’ ένα παιχνίδι και στα 41 ο Κολομβιανός Χιγκίτα. Τρία πέναλτι, αλλά και τα τρία άστοχα χτύπησε αντίθετα ο Αργεντινός Μάρτιν Παλέρμο σ’ ένα παιχνίδι του Copa America ’99 με την Κολομβία: το πρώτο πήγε δοκάρι, το δεύτερο άουτ, το τρίτο αποκρούστηκε από τον τερματοφύλακα Καλέρο.

 «Και 4ο να κερδίζαμε, πάλι εγώ θα το χτυπούσα», είχε πει μετά ο αθεόφοβος που παραμένει, απόλυτα λογικό στο βιβλίο των ρεκόρ Guiness. Μαζί με τα 62 πέναλτι, και 51’ επιπλέον αγώνα που χρειάστηκε στη Νότιο Κορέα η Γιοντζίν Ταεσούνγκ μέχρι να νικήσει 29-28 την Τσονγτζιού Νταεσόνγκ. Τα 52 πέναλτι, στην Τσεχία στο Μπατόφ- Φρίστακ (22-21) ή τα 48 στο κύπελλο της Ναμίμπια με τα οποία η Πάλας είχε νικήσει 17-16 τους Σίβικς.

 Οι ψυχολογικές επιπτώσεις ενός πέναλτι χάρισαν κάποτε στον Πίτερ Χάντκε ολόκληρο Νόμπελ για το μυθιστόρημά του «Πριν το πέναλτι» όπου παρομοιάζεται η αγωνία του πρωταγωνιστή, που συνειδητοποίησε ότι είχε μόλις διαπράξει φόνο, μ’ εκείνη ενός παιδιού που έχει τοποθετήσει τη μπάλα στην άσπρη βούλα κι ετοιμάζεται να «εκτελέσει» τον αντίπαλο τερματοφύλακα.

 Υπερβολές, μεταφορές ή απλή ποιητική αδεία, το βέβαιο είναι εκείνη, την κρίσιμη στιγμή τα συναισθήματα κορυφώνονται και μπλέκονται με τον τρόμο, την χαρά, τη λύτρωση, αλλά και την αγωνία, το αίσθημα δικαίου και άδικου, τον φόβο του λάθους, τη βεβαιότητα της επιτυχίας. Που να τα φανταζόταν, όλα αυτά ο Μακ Κραμ ότι η εφεύρεσή του θα γινόταν αντικείμενο, ψυχαναλυτικής μελέτης…         

     

Ακολουθήστε το sportdog.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις αθλητικές ειδήσεις

Tags