Η άφιξη και ανάπτυξη του προηγμένου αντιαεροπορικού συστήματος Barak MX στην Κύπρο έχει προκαλέσει κλίμα έντονης ανησυχίας στην Τουρκία, με την Άγκυρα να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και να αντιδρά σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ, η δεύτερη αποστολή ισραηλινών συστημάτων μέσα σε λίγους μήνες έφτασε την περασμένη εβδομάδα στο νησί, με βίντεο να δείχνει φορτηγά να μεταφέρουν εξαρτήματα μέσω του λιμανιού Λεμεσού προς την αεροπορική βάση της Πάφου. Το Barak MX, με εμβέλεια αναχαίτισης στόχων έως 150 χλμ και δυνατότητες 3D ραντάρ που φτάνουν τα 460 χλμ, δημιουργεί μια «ψηφιακή ομπρέλα» που καλύπτει και τον εναέριο χώρο της νότιας Τουρκίας.

Η πολιτική διάσταση

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προειδοποίησε ότι η Άγκυρα «δεν θα επιτρέψει την καταπάτηση των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο». Παράλληλα, ο πρόεδρος της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, Νουμάν Κουρτουλμούς, έκανε λόγο για «σχέδια ΕΟΚΑ-Σιωνιστών» κατά της Τουρκίας, επιχειρώντας να συνδέσει τις εξελίξεις με τον ιστορικό αντιαποικιακό αγώνα της Κύπρου και τη σύγχρονη γεωπολιτική.

Αντιδράσεις υπήρξαν και από την τουρκική αντιπολίτευση: ο απόστρατος ναύαρχος και στέλεχος του CHP, Γιανκί Μπαγκτσίογλου, χαρακτήρισε την ανάπτυξη του Barak MX «παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και «άμεση απειλή για την εθνική ασφάλεια» της Τουρκίας.

Οι στρατιωτικές ανησυχίες

Ο Τούρκος αναλυτής Άρντα Μεβλουτόγλου τόνισε ότι το Barak MX «είναι πιο επικίνδυνο σύστημα από τους S-300» και εκτίμησε ότι θα αποτελέσει βασικό κρίκο στο δίκτυο πληροφοριών του Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο. Όπως είπε, μπορεί να εντοπίζει πυρά πυροβολικού, όλμους και ρουκέτες σε απόσταση έως 100 χλμ, προσφέροντας στρατηγικό πλεονέκτημα στην Κύπρο.

Αντίστοιχα, ο επισμηναγός ε.α. Στέφανος Καραβίδας επεσήμανε ότι το ραντάρ του συστήματος μπορεί να συνδεθεί με το Iron Dome, δίνοντας εικόνα έως και 400 χλμ. «Αυτό τρομάζει την Τουρκία», τόνισε, σημειώνοντας πως η Κύπρος αποκτά σημαντική αεροπορική ισχύ.

Νέα γεωπολιτικά δεδομένα

Η παράδοση των ισραηλινών συστημάτων έρχεται λίγους μήνες μετά τη δημοσίευση άρθρου του πρώην αντιπροέδρου της Ισραηλινής Αεροναυπηγικής Βιομηχανίας, Σάι Γκαλ, ο οποίος πρότεινε το Ισραήλ να εξετάσει ακόμη και στρατιωτικά σχέδια για «απελευθέρωση» των κατεχομένων σε συνεργασία με Ελλάδα και Κύπρο.

Η εξέλιξη αυτή εντάσσεται σε ένα πλαίσιο ενισχυμένης τριμερούς συνεργασίας Ισραήλ–Ελλάδας–Κύπρου, που η Άγκυρα αντιμετωπίζει με καχυποψία και εχθρότητα, καθώς ανατρέπει ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η ανάπτυξη του Barak MX στην Κύπρο δεν αποτελεί μόνο τεχνικό ζήτημα αμυντικής θωράκισης, αλλά και γεωπολιτική κίνηση υψηλού συμβολισμού. Ενισχύει την αμυντική συνεργασία Κύπρου–Ισραήλ, φέρνει πιο κοντά Αθήνα και Ιερουσαλήμ και στέλνει μήνυμα στην Τουρκία ότι το περιφερειακό στρατηγικό περιβάλλον αλλάζει.