Η Μπιλμπάο της Ουαλίας - Πώς η καταστροφή της Γκερνίκα άλλαξε την ιστορία

Νιούπορτ Σίτι: Αν κάποιος που ασχολείται με το ποδόσφαιρο ακούσει το όνομα Αθλετίκ Μπιλμπάο, σίγουρα δεν θα του φανεί κάτι περίεργο. Η ομάδα από τη Χώρα των Βάσκων, που ιδρύθηκε το 1898, είναι από τις πιο γνωστές τόσο στην Ισπανία, όσο και στην Ευρώπη, κυρίως από το γεγονός ότι χρησιμοποιεί μόνο γηγενείς ποδοσφαιριστές, απαγορεύοντας να παίζουν ακόμα και Ισπανοί. Την ίδια στιγμή μετράει 8 πρωταθλήματα, όντας τέταρτη σε κατακτήσεις πίσω από Ρεάλ, Μπαρτσελόνα και Ατλέτικο Μαδρίτης, 24 Κύπελλα Ισπανίας, πίσω μόνο από τους Μπλαουγκράνα και μπροστά από τη Βασίλισσα, ενώ μαζί με τους δύο «μεγάλους» μετράει 95 χρόνια στην κορυφαία κατηγορία. Παράλληλα τα Λιοντάρια έχουν παίξει 33 φορές σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις, ενώ έχoυν φτάσει στον τελικό του Κυπέλλου UEFA το 1977, που ηττήθηκαν από την Γιουβέντους, ενώ ίδια τύχη είχαν και το 2012 όταν δεν τα κατάφεραν απέναντι στην Ατλέτικο Μαδρίτης στον τελικό του Europa League.

Την ίδια στιγμή ακόμα και ένας έμπειρος ακούγοντας για τη Νιούπορτ Σίτι είναι πολύ πιθανό να μην γνωρίζει πολλά για αυτή. Ο σύλλογος από την Ουαλία ιδρύθηκε το 1963 σαν Spencer Works AFC. Η ομάδα θα καταφέρει να ανέβει στην Gwent Premier League και θα κατακτήσει τον τίτλο της σεζόν 1970-71 και την επόμενη. Η Νιούπορτ θα βρίσκεται ανάμεσα στις δύο κορυφαίες κατηγορίες της χώρας, ενώ το 1988 θα αλλάξει ξανά το όνομά της σε Llanwern AFC. H αναδιοργάνωση των πρωταθλημάτων που θα έρθει το 2011 θα την στείλει στην τρίτη κατηγορία, με τα οικονομικά προβλήματα να κάνουν την εμφάνισή τους. Το 2016 η ομάδα θα αλλάξει για ακόμα μια φορά το όνομά της, για να γίνει Νιούπορτ Σίτι, με τον σύλλογο να σώζεται την τελευταία στιγμή. Μετά από διοικητικές αλλαγές ο ουαλικός σύλλογος θα ανέβει στη δεύτερη κατηγορία, τη σεζόν 2023-24, για πρώτη φορά μετά την αναδιάρθρωση, ενώ τη χρονιά που πέρασε τερμάτισε τρίτη στο πρωτάθλημα, όντας στην υψηλότερη θέση που είχε ποτέ στη λίγκα.

Από την κατεστραμμένη Γκερνίκα στη Basque Boys FC

Τώρα, εύλογα, κάποιος θα αναρωτηθεί πως μπορεί να συνδέονται η Αθλετίκ Μπιλπάο και η Νιούπορτ Σίτι, δύο ομάδες με τεράστια διαφορά δυναμικής, ιστορίας και βάσης. Για να καταλάβουμε όμως την μεταξύ τους σύνδεση θα πρέπει να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω και να φτάσουμε στο 1937. Από τις 17 Ιουλίου του προηγούμενου έτους η Ισπανία έχει βυθιστεί στον εμφύλιο πόλεμο, όταν ο στρατηγός Φράνκο αποφάσισε, μαζί με υποστήριξη Εθνικιστών και φασιστικών ομάδων, να ανατρέψει τη δημοκρατικά εκλεγμένη Κυβέρνηση, που είχε πρόεδρο τον Μαουέλ Αθάνια. Οι μάχες από την πρώτη ώρα τους θα είναι σφοδρές, με τις Δημοκρατικές δυνάμεις να δείχνουν ότι καταφέρνουν να αποκρούσουν τις επιθέσεις, προχωρώντας σε αντεπίθεση σε πολλές μεγάλες πόλεις. Οι Εθνικιστές βλέποντας την ήττα να έρχεται στρέφονται στη βοήθεια τόσο από τη Ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ, όσο και από τη φασιστική Ιταλία του Μουσολίνι. Και δύο τους, βλέπουν το πεδίο της Ισπανίας ως το καλύτερο μέτωπο για να κάνουν… προπόνηση τα στρατεύματά τους, ενόψει του Β’ Παγκοσμίου πολέμου που ερχόταν.

Στις 26 Απριλίου του 1937 πάνω από 70 γερμανικά και ιταλικά αεροπλάνα θα βομβαρδίσουν την ιερή, για τη Χώρα των Βάσκων, πόλη της Γκερνίκα, ισοπεδώνοντάς την. Ο λόγος που επιλέχθηκε η συγκεκριμένη πόλη ήταν διπλός μιας και ο δρόμος προς το Μπιλμπάο άνοιγε μετά από εκεί, ενώ εκεί βρίσκεται και το Gernikako Arbola, το Δέντρο της Γκερνίκα, το οποίο συμβολίζει τις ελευθερίες του Λαού των Βάσκων. Ακόμα κι αν κάποιος δεν έχει δει φωτογραφίες από την κατεστραμμένη Γκερνίκα, ο πίνακας του Πικάσο δείχνει ακριβώς τι είχε συμβεί εκείνο το απόγευμα στην πόλη. Όπως ήταν λογικό πολλές οικογένειες από την Ισπανία προσπάθησαν να σώσουν τα παιδιά τους από τον όλεθρο του εμφυλίου, με χιλιάδες ανθρώπους να αποφασίζουν να τα στείλουν εκτός χώρας. Πολλά ευρωπαϊκά κράτη προσφέρουν φιλοξενία. Ανάμεσα σε αυτές και η Ουαλία. 236 παιδιά πήραν το δρόμο από τη φλεγόμενη Ισπανία προς την συγκεκριμένη περιοχή, με 56 να φτάνουν στο Νιούπορτ.

Τα προσφυγόπουλα θα αγκαλιαστούν από τον τοπικό πληθυσμό και θα έχουν χρόνο να «ανασάνουν» μακριά από τον πόλεμο, παίζοντας το αγαπημένο τους άθλημα, το ποδόσφαιρο. Λίγα χρόνια μετά θα δημιουργήσουν την Basque Boys FC, η οποία λέγεται ότι ήταν ανίκητη στις κατηγορίες που έπαιζε. Μάλιστα στις 10 Μαΐου 1939 η νέα ομάδα θα παίζει με το Moorland Road School στο Ninian Park, το εθνικό στάδιο του Κάρντιφ εκείνη την εποχή μπροστά σε χιλιάδες κόσμου, με τα έσοδα από τα παιχνίδια αυτά να δίνονται για την ανακούφιση και τα έξοδα των προσφύγων.

Η σύνδεση Νιούπορτ και Μπιλμπάο στην… πράξη.

Οι δύο λαοί, εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους, αλλά με την ίδια αγάπη για τη δημοκρατία, την ελευθερία και την ανεξαρτησία, θα δεθούν για πάντα, με το ποδόσφαιρο να είναι η… αφορμή. 88 χρόνια μετά η Νιούπορτ θα δείξει για ακόμα μια φορά την σύνδεση και την αγάπη της για την Χώρα των Βάσκων και τα όσα πρεσβεύει. Ο ουαλικός σύλλογος παρουσίασε τη δεύτερη εμφάνισή του για τη νέα χρονιά, η οποία μετά από συνεργασία με την Αθλετίκ Μπιλμπάο είναι ίδια με την πρώτη των Λιονταριών. Η φανέλα που παρουσιάστηκε είναι με λευκές και κόκκινες ρίγες, ενώ στο τέλος των μανικιών προστίθεται και το πράσινο, με τα τρία χρώματα να είναι αυτά που υπάρχουν και στη σημαία της Χώρας των Βάσκων.

Στις κάθετες ρίγες υπάρχουν ονόματα παιδιών που έζησαν στο Νιούπορτ, προερχόμενα από την Ισπανία, όπως και ντόπιων που τα πρόσεχαν. Παράλληλα στο πίσω μέρος της φανέλας, εκτός από το σύνθημα «Παιδιά του ‘37», υπάρχει γραμμένη η φράση «Το 1937 όταν ο βασκικός λαός χρειαζόταν βοήθεια, η Ουαλία ανταποκρίθηκε», μαζί με τις σημαίες των δύο χωρών, ενωμένες, τιμώντας με αυτό τον τρόπο τη σχέση που δημιουργήθηκε μέσα από το ποδόσφαιρο, αλλά η βάση της ήταν στην αλληλεγγύη και στη βοήθεια ενσωμάτωσης των προσφύγων.