Η ήττα της Εθνικής Ελλάδας ποδοσφαίρου από τη Δανία το βράδυ της Δευτέρας (8/9) για την προκριματική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2026 πυροδότησε ένα ακόμη τσουνάμι αντιδράσεων στα social media. Μια νεανική ομάδα, με έναν από τους χαμηλότερους μέσους όρους ηλικίας παγκοσμίως, που συνδυάζει θέαμα και ουσία, βρέθηκε στο στόχαστρο τοξικών σχολίων. Οι ίδιοι παίκτες που μόλις τρία βράδια πριν αποθεώνονταν, ξαφνικά χαρακτηρίστηκαν «άχρηστοι» από μια φωνακλάδικη μειοψηφία.

Τα social media, που συχνά διευκολύνουν την καθημερινότητά μας, μετατρέπονται σε βόθρους όταν η κριτική γίνεται προσωπική, ισοπεδωτική και εν τέλει ισοπεδωτική. Όλοι διαβάζουν αυτά τα σχόλια – παίκτες, προπονητές, παράγοντες – ακόμα κι αν το αρνούνται. Ένας από αυτούς που δεν άντεξε τη θέα της τοξικότητας ήταν ο Κώστας Παπανικολάου, αρχηγός της Εθνικής μπάσκετ, ο οποίος, μετά το παιχνίδι Ελλάδα – Γαλλία, εξέφρασε την απογοήτευσή του για τα σχόλια που διάβασε.

Συγκλονιστικός Παπανικολάου

Ο Παπανικολάου, με έναν συγκλονιστικό λόγο, έθεσε το δάχτυλο επί τον τύπον των ήλων:

«Χθες, παρακολουθώντας το ματς της Εθνικής ποδοσφαίρου, είδα πάρα πολλούς ανθρώπους να μειώνουν τα παιδιά και την προσπάθειά τους. Μια νέα γενιά πολύ ελπιδοφόρα που το ποδόσφαιρό μας ίσως δεν έχει ξαναδεί. Εκπροσωπούν την Ελλάδα. Το στενάχωρο είναι ότι δεν βλέπω νεαρά παιδιά να κάνουν αυτά τα σχόλια, αλλά μεγαλύτερους σε ηλικία να κρίνουν νεαρούς παίκτες 22, 23 ή 24 ετών. Όλοι παλεύουν για τη χώρα μας. Όταν δίνουμε τέτοια παραδείγματα, πώς περιμένουμε τα παιδιά μας να γίνουν σωστοί άνθρωποι;»

Οι δηλώσεις του, γεμάτες ενσυναίσθηση, συγκίνησαν και ενέπνευσαν. Ο αρχηγός της Εθνικής μπάσκετ, έχοντας βρεθεί πολλές φορές στη θέση των νεαρών ποδοσφαιριστών, μίλησε για την ανάγκη να αλλάξουμε νοοτροπία, να εστιάσουμε στο θετικό και να αφήσουμε πίσω την τοξικότητα. Το μήνυμά του βρήκε άμεση ανταπόκριση: ο Τάσος Μπακασέτας, αρχηγός της Εθνικής ποδοσφαίρου, μοιράστηκε το βίντεο του Παπανικολάου στο Instagram, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, επικοινώνησε μαζί του για να εκφράσει την εκτίμησή του, ενισχύοντας τη σύνδεση μεταξύ των δύο εθνικών ομάδων.

Κουλτούρα αγένειας

Η τοξικότητα των social media δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Μια ήττα, ακόμα κι αν είναι δίκαιη όπως αυτή κόντρα στη Δανία, αρκεί για να ξεσπάσει ένα κύμα μίσους. Η μειοψηφία που ουρλιάζει στα πληκτρολόγια καταφέρνει να καλύπτει τις φωνές όσων επιχειρηματολογούν με γνώση και σεβασμό. Το χειρότερο; Αυτά τα σχόλια επηρεάζουν. Ακόμα κι ένας έμπειρος αθλητής όπως ο Παπανικολάου, με σπουδαία καριέρα και επιτεύγματα, δεν μένει ανεπηρέαστος.

Αρχηγός και εκτός παρκέ

Ο Παπανικολάου, ωστόσο, δεν έμεινε στη διαπίστωση. Με τις δηλώσεις του έδειξε πώς πρέπει να είναι ένας αρχηγός: όχι μόνο μέσα στο γήπεδο, αλλά και στην κοινωνία. Όπως έγραψε ο Γιώργος Μαυρωτάς, Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού:

«Δείτε τις δηλώσεις του Κώστα Παπανικολάου και θα καταλάβετε πώς πρέπει να είναι ο αρχηγός μιας εθνικής ομάδας που μας ενώνει όλους. Δηλώσεις με μεγαλείο που αποπνέουν αθλητική και κοινωνική υγεία.»

Να αλλάξουμε νοοτροπία

Για να βάλουμε κάτω και να μιλήσουμε όπως πρέπει. Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης έχουν μπει τα τελευταία χρόνια στη ζωή μας. Είναι μια νέα πραγματικότητα, η οποία ήρθε για να μείνει. Δεν γίνεται να καταργηθούν, ούτε να εξαφανιστούν, εκτός και αν γίνει παγκόσμιο μπλακ άουτ, όπως βλέπουμε σε φουτουριστικές ταινίες και σε σειρές στο NetFlix.

Σε αυτούς τους χώρους συνάντησης στο διαδίκτυο, είναι φυσικό πολύς κόσμος να ξεσπά αλλά να κρύβεται πίσω από την ανωνυμία του. Γιατί δεν είναι όλοι οι λογαριασμοί με ονοματεπώνυμο. Αφήστε που έχουν και ένα ρόλο... τσομπάνι που συγκρατούν τα πρόβατα, για να μην ξεχύνονται στους δρόμους και διαταράσσουν την "πραγματική πραγματικότητα".

Τα social media έχουν δύο όψεις: τη φωτεινή, που ενώνει και εμπνέει, και τη σκοτεινή, που πληγώνει και διχάζει. Αθλητές όπως ο Παπανικολάου, που βάζουν πλάτη για τους συναδέλφους τους, δείχνουν τον δρόμο. Μπορεί να μην αλλάξουν τον κόσμο, αλλά σίγουρα εμπνέουν όσους επιλέγουν να βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο. Σε μια εποχή που η τοξικότητα μοιάζει να κυριαρχεί, ο αθλητισμός παραμένει ένας χώρος όπου η ενσυναίσθηση και ο σεβασμός μπορούν να κάνουν τη διαφορά.

Εμείς αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να αλλάξουμε νοοτροπία. Γιατί άπαντες κάποια στιγμή ίσως να ξεφύγαμε και να γράψαμε μια κουβέντα παραπάνω. Αν δεν παραδεχτούμε ότι φταίμε όλοι δεν πάμε μπροστά. Φταίμε και πρέπει να αλλάξουμε. Να αλλάξουμε και να παλέψουμε για αυτήν τη χώρα πλάι στους παίκτες και όχι μόνο, γιατί η Ελλάδα αντιμετωπίζει και άλλα ματς σε άλλα μετερίζια, ίσως σοβαρότερα από τον αθλητισμό. Παπανικολάου και Μπακασέτας έδειξαν τον δρόμο της αλλαγής.