Στις 12 Σεπτεμβρίου 1981, το γήπεδο της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια έγινε το επίκεντρο μιας από τις πιο αξέχαστες στιγμές στην ιστορία της ροκ στην Ελλάδα. Ο Ιρλανδός κιθαρίστας Ρόρυ Γκάλαχερ, ένας από τους κορυφαίους καλλιτέχνες της εποχής του, εμφανίστηκε μπροστά σε 40.000 φανατικούς οπαδούς, σε μια συναυλία που έμεινε γνωστή όχι μόνο για τη μουσική της ένταση αλλά και για τα επεισόδια που την συνόδευσαν. Αυτή η μέρα, που χαρακτηρίστηκε από τις εφημερίδες ως η μέρα που «κάηκε η Φιλαδέλφεια από τους ροκάδες», αποτελεί ένα ορόσημο για τη ροκ κουλτούρα στην Ελλάδα.
Το Ιστορικό Πλαίσιο
Η Ελλάδα του 1981 βρισκόταν σε μια μεταβατική περίοδο. Με το σλόγκαν «Αλλαγή» του ΠΑΣΟΚ να κυριαρχεί στην προεκλογική ατμόσφαιρα, η νεολαία αναζητούσε τρόπους έκφρασης μέσα από τη μουσική και την κουλτούρα της ροκ, που θεωρούνταν ακόμα κάτι το «ξένο» και ριζοσπαστικό στη συντηρητική ελληνική κοινωνία. Οι μεγάλες διεθνείς συναυλίες ήταν σπάνιες. Το 1967, η επεισοδιακή εμφάνιση των Rolling Stones διακόπηκε λίγο πριν το πραξικόπημα, ενώ το 1980 η συναυλία των Police στιγματίστηκε από συγκρούσεις μεταξύ αστυνομίας και θεατών. Σε αυτό το κλίμα, η έλευση του Ρόρυ Γκάλαχερ αποτέλεσε ένα μοναδικό γεγονός.
Η Συναυλία
Η μέρα ξεκίνησε με έντονο ενθουσιασμό. Από νωρίς, χιλιάδες ροκάδες συνέρρεαν στο γήπεδο της ΑΕΚ, ενώ πολλοί χωρίς εισιτήριο προσπαθούσαν να εισέλθουν με κάθε τρόπο. Λίγο μετά τις 9 το βράδυ, ο Ρόρυ Γκάλαχερ ανέβηκε στη σκηνή, με το πλήθος να ξεσπά σε ξέφρενα χειροκροτήματα. Ωστόσο, η έναρξη καθυστέρησε λόγω της απροσδόκητης εμφάνισης του Νικόλα Άσιμου, ο οποίος «άρπαξε» πειρατικά το μικρόφωνο για να ερμηνεύσει πέντε τραγούδια, προκαλώντας αποδοκιμασίες από το κοινό.
Όταν ο Γκάλαχερ ξεκίνησε, η ατμόσφαιρα ηλεκτρίστηκε. Οι θεατές, κυρίως νεαροί κάτω των 20 ετών, απολάμβαναν την εκρηκτική του εμφάνιση, με πολλούς να προσπαθούν να ανέβουν στη σκηνή για να αγγίξουν το είδωλό τους. Η συναυλία είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας αυθεντικής ροκ εμπειρίας: πάθος, ενέργεια και χάος.
Τα Επεισόδια
Η ένταση, όμως, δεν περιορίστηκε στη μουσική. Εκατοντάδες θεατές χωρίς εισιτήριο επιχείρησαν να εισβάλουν στο γήπεδο, ενώ οι δυνάμεις ασφαλείας αποδείχθηκαν ανεπαρκείς να διαχειριστούν την κατάσταση. Σύντομα, ξέσπασαν σοβαρά επεισόδια γύρω από το στάδιο, με φωτιές, δακρυγόνα, σπασμένες βιτρίνες και ζημιές σε αυτοκίνητα και σπίτια. Τα επεισόδια εξαπλώθηκαν μέχρι τον Περισσό και την Αχαρνών, διαρκώντας όλη τη νύχτα. Η αποπνικτική ατμόσφαιρα από τα δακρυγόνα ανάγκασε τη διακοπή της συναυλίας μετά από μόλις μία ώρα. Ο Γκάλαχερ φυγαδεύτηκε με αυτοκίνητο ασφαλείας, το οποίο, σε μια σουρεαλιστική στιγμή, έμεινε από βενζίνη μέσα στο χάος, αναγκάζοντας τον καλλιτέχνη να διαφύγει με τα πόδια.
Οι συλλήψεις ήταν πολλές, με τους συλληφθέντες να κατηγορούνται ακόμα και για «τεντιμποϊσμό» βάσει του νόμου 4000, μια κατηγορία που φανερώνει την εποχή και την αντίληψη των αρχών για τη νεανική κουλτούρα.
Η Επόμενη Μέρα
Την επόμενη μέρα, οι εφημερίδες κυκλοφόρησαν με τίτλους όπως «Κάηκε η Φιλαδέλφεια από τους ροκάδες». Η συναυλία κυκλοφόρησε αργότερα παράνομα με τον τίτλο Live in Athens, διατηρώντας τη μνήμη της ζωντανή. Ο ίδιος ο Γκάλαχερ, αν και μόλις 33 ετών και στην κορυφή της καριέρας του, δήλωσε αργότερα: «Δεν ήθελα να πεθάνω σ’ ένα γήπεδο ποδοσφαίρου στην Ελλάδα», αναφερόμενος στην εκρηκτική ατμόσφαιρα και τη «συναυλία των ΜΑΤ».
Η συναυλία του Ρόρυ Γκάλαχερ στη Νέα Φιλαδέλφεια δεν ήταν απλώς ένα μουσικό γεγονός· ήταν μια έκρηξη νεανικής ενέργειας και μια στιγμή που ανέδειξε την ένταση αλλά και τις αντιφάσεις της ελληνικής κοινωνίας της εποχής. Παρά τα επεισόδια, η εμφάνιση του Γκάλαχερ έμεινε χαραγμένη στη μνήμη όσων την έζησαν, ενώ η φράση «Κάηκε η Φιλαδέλφεια» έγινε συνώνυμο της ροκ επανάστασης στην Ελλάδα. Ο Ρόρυ Γκάλαχερ, με την αυτοδίδακτη δεξιοτεχνία του και την απαράμιλλη σκηνική του παρουσία, άφησε ανεξίτηλο το σημάδι του στη χώρα μας.