Η ψυχική υγεία των νέων στην Κύπρο βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας του Υπουργείου Υγείας και της UNICEF, που συντονίστηκε από το CARDET με την υποστήριξη του Οργανισμού Νεολαίας Κύπρου και του Συμβουλίου Νεολαίας.

Η μελέτη καταγράφει ποσοστά-σοκ: το 86% των νέων δηλώνει ότι βιώνει έντονο άγχος και αβεβαιότητα για το μέλλον, ενώ τρεις στους τέσσερις (75%) αισθάνονται διαρκή πίεση και στρες στην καθημερινότητά τους.

 Τα βασικά ευρήματα: πίεση, φόβος και σιωπή

Η έρευνα αποκαλύπτει ένα κοινωνικό και ψυχολογικό τοπίο γεμάτο ανησυχία. Παρότι το 60% των νέων παραδέχεται ότι ένιωσε την ανάγκη να απευθυνθεί σε επαγγελματία ψυχικής υγείας, λιγότεροι από τους μισούς (43%) έκαναν τελικά αυτό το βήμα.
Οι λόγοι που κρατούν τους νέους μακριά από τη βοήθεια είναι το κοινωνικό στίγμα, η έλλειψη ενημέρωσης και η περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες, ειδικά σε αγροτικές περιοχές.

Επιπλέον, το 75% των ψυχικών διαταραχών εκδηλώνεται πριν από τα 25 έτη, κάτι που υπογραμμίζει την ανάγκη έγκαιρης πρόληψης και παρέμβασης.
Ενδεικτικά, οι παραπομπές σε σχολικούς ψυχολόγους αυξήθηκαν κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια, φτάνοντας τους 7.700 μαθητές την περίοδο 2020–2021.

Τα εμπόδια στην αναζήτηση στήριξης

Η μελέτη εντόπισε τέσσερις βασικούς λόγους που λειτουργούν ως «φραγμοί» στην πρόσβαση των νέων σε υποστήριξη:

Στίγμα και προκατάληψη απέναντι στην ψυχική υγεία.

Έλλειψη φιλικών προς τους νέους χώρων, όπου θα αισθάνονται άνετα να μιλήσουν.

Ανεπαρκής ενημέρωση για τις διαθέσιμες υπηρεσίες.

Ανισότητες στην πρόσβαση, ειδικά στην ύπαιθρο.

«Δεν ξέρουμε πάντα πού να απευθυνθούμε για βοήθεια. Και ακόμη κι όταν υπάρχουν υπηρεσίες, δεν αισθανόμαστε πάντα ότι είναι για εμάς», ανέφερε χαρακτηριστικά ένας συμμετέχων στην έρευνα.

Έκκληση για δράση – συμμετοχή των νέων στη λύση

Η έκθεση δεν περιορίζεται στα δεδομένα. Αποτελεί κάλεσμα για πολιτική και κοινωνική δράση, ζητώντας στροφή προς την πρόληψη και την έγκαιρη παρέμβαση, αλλά και ουσιαστική συμμετοχή των ίδιων των νέων στη διαμόρφωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας που τους αφορούν.

Τα συμπεράσματα της μελέτης θα αποτελέσουν βασικό εργαλείο για τη διαμόρφωση της Εθνικής Στρατηγικής και του Σχεδίου Δράσης για την Ψυχική Υγεία που ετοιμάζει το Υπουργείο Υγείας.

«Πίσω από τους αριθμούς υπάρχουν πρόσωπα»

«Τα ευρήματα αυτά αποτελούν ένα κάλεσμα αφύπνισης», δήλωσε ο Αλέξανδρος Τίφας, Νοσηλευτικός Λειτουργός Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου.
«Πίσω από τους αριθμούς βρίσκονται νέοι άνθρωποι που αξίζουν κατανόηση, συμπόνια και πρόσβαση στη στήριξη τη στιγμή που τη χρειάζονται. Μετατρέποντας τις φωνές τους σε δράση, μπορούμε να δημιουργήσουμε υπηρεσίες που πραγματικά ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους και να οικοδομήσουμε μια κοινωνία όπου η ψυχική υγεία αποτελεί κοινή προτεραιότητα».

OnMyMind – Μια εκστρατεία με περισσότερα να ειπωθούν

Η έκθεση συνοδεύεται από την εκστρατεία #OnMyMind #MoreToSay, που στοχεύει να ενθαρρύνει τον ανοιχτό διάλογο και να προωθήσει πρακτικές δράσεις ευαισθητοποίησης για την ψυχική ευημερία των νέων σε όλη την Κύπρο.

Άγχος Κύπρος