Το Μπιλμπάο ήταν μια από τις πρώτες πόλεις στην Ισπανία που έγινε κοινωνός του ποδοσφαίρου, όταν στις αρχές της δεκαετίας του 1890 οι Βρετανοί ανθρακωρύχοι και εργάτες χυτηρίων, στην πόλη κατά τη βιομηχανική της επέκταση, εντυπωσίασαν τους ντόπιους με τις ποδοσφαιρικές τους ικανότητες.

Στις 3 Μαΐου 1894, οι καλύτεροι από αυτούς τους εργάτες δημιούργησαν μια ομάδα αποτελούμενη από φοιτητές που είχαν βαθιά γνώση του "μπιούτιφουλ γκέιμ" μιας και ήταν η καθημερινότητα τους όταν φοιτούσαν στην Αγγλία. Ένας από αυτούς τους φοιτητές, ο Χουανίτο Αστόρκια ήταν ο ηγέτης μιας επιτροπής που τέσσερα χρόνια αργότερα σχημάτισε τον Αθλέτικ Κλουμπ. Η Αθλέτικ γιόρτασε τα εκατό χρόνια της το 1998, αλλά τεχνικά ο σημερινός σύλλογος δημιουργήθηκε μόλις στις 11 Ιουνίου 1901, όταν συγχωνεύτηκε με την Ποδοσφαιρική Λέσχη Μπιλμπάο.

Η Μπιθκάγια Αθλέτικ Κλουμπ, όπως ήταν γνωστή μετά τη συγχώνευση, έπαιξε τους πρώτους της αγώνες στο Κάμπο Σάντα Εουτζένια, βόρειο προάστιο στο Γκέτσο του Μπιλμπάο. Ένα χρόνο αργότερα μετακόμισαν νότια στη Λειόα και στο Κάμπο Λαμιάκο που έμελλε να γίνει το ποδοσφαιρικό τους σπίτι για οκτώ χρόνια. Το 1910, η Μπιθκάγια, αφού μετονομάστηκε εκ νέου σε Αθλέτικ (σκέτο) το 1903 μετακόμισε ξανά, πίσω στο Γκέτσο και στο Κάμπο Χολασέτα στην περιοχή του Νεγούρι. Εκείνη την εποχή, ο σύλλογος άλλαξε επίσης εμφανίσεις και από τα μπλε και λευκά χρώματα, φόρεσε τις πασίγνωστες μέχρι σήμερα φανέλες με κόκκινες και λευκές ρίγες.

Εκείνα τα χρόνια, άρχισε να καθιερώνεται και το Ισπανικό Κύπελλο. Οι σύλλογοι της χώρας των Βάσκων κυριάρχησαν τα πρώτα χρόνια και μετά την τέταρτη κατάκτησή τους στο κύπελλο το 1911 η Αθλέτικ αποφάσισε να χτίσει ένα νέο στάδιο. Οι ιθύνοντες της ομάδας επέλεξαν ένα μέρος που έβλεπες μόνο χωράφια στη Γκραν Βία, με κοντινότερο σημείο αναφοράς ένα ορφανοτροφείο και ένα καταφύγιο αστέγων που είχε χτιστεί στη θέση ενός ερημητηρίου όπου τιμείτο ο Άγιος Μάμας, εξ ου και η ονομασία Σαν Μαμές.

Λέει πολλά για το μέγεθος της Αθλέτικ και για την αγάπη του ποδοσφαίρου στη Χώρα των Βάσκων, το γεγονός ότι κόστισε τότε 89.000 πεσέτες και ήταν το πρώτο μεγάλο στάδιο που κατασκευάστηκε ειδικά για ποδόσφαιρο αυτό στην Ισπανία.

Η χωρητικότητα ήταν 10.000 και χρειάστηκαν συνολικά επτά μήνες για να κατασκευαστεί. Ο πρώτος αγώνας διεξήχθη στις 21 Αυγούστου 1913, όταν η κάτοχος του Κυπέλλου Ρασίνγκ Ντε Ιρούν έμεινε ισόπαλη 1-1 με την Αθλέτικ. Το πρώτο γκολ στο στάδιο είχε πετύχει ο Ραφαέλ Μορένο Πιτσίτσι, γι αυτό ο δρόμος που περνά έξω από το νέο Σαν Μαμές φέρει αυτή την ονομασία.

Αργότερα την ίδια χρονιά, έγινε και το ποδοσφαιρικό σπίτι της Λα Ρόχα καθώς στις 7 Οκτωβρίου, η Εθνική Ισπανίας έπαιξε για πρώτη φορά διεθνή αγώνα σε «εγχώριο» έδαφος, νικώντας το Βέλγιο με 2-0.

Η πρώτη πέτρα του νέου "Καθεδρικού" (όπως αποκαλείται) των λιονταριών τέθηκε τον Μάιο του 2010 και τον Σεπτέμβριο του 2013 άνοιξε τις πόρτες του το νέο Σαν Μαμές.

Είναι ένα άριστο στάδιο αρχιτεκτονικά, κάτι που επιβεβαιώθηκε και στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Αρχιτεκτονικής που πραγματοποιήθηκε στη Σιγκαπούρη, όπου το έχρισε το καλύτερο αθλητικό κτίριο στον κόσμο!

Στο μεταξύ, στις 21 Μαΐου θα φιλοξενήσει τον φετινό τελικό του Γιουρόπα Λιγκ.

Αθλέτικ Μπιλμπάο